Donald Tramp: “Əsəd rejiminin devrilməsinin arxasında Türkiyə dayanır”

ABŞ-ın yenidən prezidenti seçilən Donald Tramp bazar ertəsi Palm Beachdə keçirilən tədbirdə jurnalistlərin gündəmlə bağlı suallarını cavablandırıb. Tramp Suriyadakı hadisələrə cavabında Türkiyə və prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğana istinad edib.

Suriyada 53 ildir davam edən Əsəd ailəsinin hakimiyyətinin devrilməsinin arxasında Türkiyənin olduğunu ifadə edən Tramp, "Ərdoğan çox ağıllı adamdır. Min illərdir bunu istəyirdi və bacardı. Qalibin kim olduğunu bilir, amma məncə Türkiyə qazandı.

Ərdoğan çox ağıllı və sərt adamdır. Türkiyə çox can itkisi vermədən düşməncəsinə bir şəkildə hakimiyyəti ələ keçirdi. Əsəd qəssab idi. Onun uşaqlara nə etdiyini gördük", - deyə o, sözlərinə davam edib.

O, həmçinin, "Türkiyə böyük bir gücdür və Ərdoğan mənim çox yaxşı anlaşdığım birisidir. Onların böyük bir hərbi gücü var" deyib.

Bundan əlavə, 1000-ci gününü tamamlayan Ukrayna-Rusiya müharibəsi ilə bağlı o, "Ukraynada qırğın dayandırılmalıdır. Putin və Zelenski ilə danışacağıq. Zelenski razılaşmaya hazır olmalıdır" deyib.

Digər tərəfdən, dekabrın 8-i bazar günü səhər saatlarında müxalif silahlılar paytaxt Dəməşqə çatdıqda Suriyada ölkəni tərk edən prezident Bəşər Əsəd Telegram hesabında son hadisələrlə bağlı yazdığı məktubu dərc edib.

Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan Bəşər Əsədin dekabrın 7-i şənbə günü axşam Rusiya və İrandan aldığı telefon zəngi nəticəsində Suriyanı tərk etdiyini iddia edib.

Fidan dedi: "Ruslar və iranlılar buna baxıb dedilər ki, bunun heç bir mənası yoxdur. Çünki onların sərmayə qoyduğu adam sərmayə qoyacaq adam deyildi".

İddialara cavab olaraq Əsəd yazıb: "Əvvəla, mənim Suriyadan getməyim nə planlaşdırılmışdı, nə də iddia edildiyi kimi qarşıdurmanın son saatlarında idi. Əksinə, bazar günü dekabrın 8-i səhər saatlarına qədər Dəməşqdə qalaraq vəzifəmi davam etdirdim”.

 

Nə oldu?

Suriyada 13 ildir davam edən vətəndaş müharibəsi HTŞ-nin son 12 günlük əməliyyatından sonra Əsəd ailəsinin 54, BƏƏS Partiyasının isə 61 illik hakimiyyəti sona çatdı.

Ölkənin şimal-qərbində İdlibdə yerləşən və təxminən 4 milyonluq əhalini idarə etdiyi deyilən HTŞ tərəfi noyabrın çərşənbə günü səhər Dəməşqdə Suriya hökuməti və ordusuna qarşı “Təcavüzün qarşısının alınması” kampaniyasına başlayıb. 27-də Türkiyənin də dəstəklədiyi Suriya Milli Ordusunun (SNA) köməyi ilə - Radul Udvan" əməliyyatı başlayıb.

Sürətlə irəliləyən müxalifət noyabrın 28-də Hələbi Dəməşqlə birləşdirən avtomobil yolunu kəsərək, 46-cı alay bazasını və eyni gündə ən azı 8 kəndi ələ keçirib.

Noyabrın 29-30-da ölkənin ikinci böyük şəhəri Hələb müxalifətin əlində idi. Bu inkişafın ardınca Rusiya və Suriya döyüş təyyarələri 2016-cı ildən bəri ilk dəfə 2024-cü ildə müxalifətin ələ keçirdiyi zənn edilən mövqeləri bombalayıb.

HTŞ-nin nəzarəti altında olan müxalif qruplar dekabrın 4-də Həmanı, 7-də Homsu, dekabrın 8-də isə Əsədin ölkəyə rəhbərlik etdiyi Dəməşqi ələ keçirib.

Bu inkişaflardan sonra Əsəd Rusiyanın “humanitar əsaslarla” verdiyi sığınacaq hüququ çərçivəsində ailəsi ilə birlikdə Moskvaya uçub.

HTS lideri Colani, əsl adı Əhməd Hüseyn əl-Şara həmin gün Suriya dövlət televiziyası vasitəsilə Əsədi devirdiklərini açıqlayıb.