Rus ekspert Kirill Koktış Ankaranın BRİCS-ə mümkün üzvlüyünün Türkiyə iqtisadiyyatı üçün faydalı nəticələri olacağını bəyan edib.
Rusiyanın Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Mariya Zaxarova Türkiyənin BRİKS-ə qoşulmaqda marağını qiymətləndirərək bildirib ki, təşkilata üzvlük digər dövlətlər üçün açıqdır, lakin Aİ və NATO-dan fərqli olaraq bu, qarşılıqlı hörmətə əsaslanır.
Moskva Dövlət Diplomatik İnstitutunun (MDBMİ) Siyasi nəzəriyyə kafedrasından dos. Kirill Koktış Sputnik-ə müsahibəsində Türkiyənin BRİCS üzvlüyündən əldə edəcəyi faydalar və Ankaranın təşkilata qoşulmağa marağının səbəblərindən danışıb.
Ekspert Türkiyənin BRİCS-ə mümkün üzvlük müraciətinin ortaya çıxmasının vaxtında olduğunu və onun keçmiş tərəfdaşları olan Aİ və ABŞ-ın lazımi səviyyədə qiymətləndirilməməsi ilə izah oluna biləcəyini bildirib və bu açıqlamaları verib:
“Türkiyənin gələcəkdə potensial olaraq BRİKS-ə qoşulmaq istəyinin səbəblərini aşağıdakı bənzətmə ilə izah etmək istərdim: Evlənmək istəyən 40 yaşlı qadın daim aldadılsa, boş vədlər versə və məcburiyyət qarşısında qalsa, özünü necə aparardı? Bütün bu illər ərzində AB-nin qapısında dayanan (Türkiyə 14 aprel 1987-ci ildə Aİ-yə üzvlük üçün müraciət edib) və bunun tamamilə ümidsiz bir gözləmə olduğunu indi dərk edən Türkiyənin daha çox diqqət mərkəzində olmağı maraqlı layihələr, yəni BRİKSi seçməsi tamamilə məntiqlidir. Bundan başqa, ABŞ-ın sanksiyaları, çevriliş cəhdi, təzyiqləri və s Türkiyəyə münasibəti tərəfdaşlar arasında mövcud olmalı olan yüksək etimad səviyyəsi ilə bir araya sığmır. Üstəlik, Türkiyə xarici siyasətinin şaxələndirilməsinin lazım olduğunu anlayaraq şərtlərə uyğunlaşmağa çalışır”.
Politoloq Ankaranın BRİCS-ə mümkün üzvlüyünün Türkiyə iqtisadiyyatı üçün faydalı nəticələr verəcəyini bildirib və belə davam edib:
“İqtisadi fayda Türkiyə üçün böyük əhəmiyyət kəsb edəcək, çünki Qərb ölkələrindən Türkiyə iqtisadiyyatına investisiyalar xeyli azalıb. Həqiqət budur ki, Türkiyə artıq NATO üçün “uyğun” müttəfiq deyil, çünki o, əvvəlcə öz suverenlik maraqlarını, sonra isə Alyansın maraqlarını üstün tutmağa başladı. Bu mənada Rusiya, Çin və Hindistan kimi dünyanın ən böyük iqtisadiyyatlarının BRİCS-in üzvü olduğunu nəzərə alsaq, bu birliyə üzvlük Ankara üçün son dərəcə perspektivlidir. BRİKS-də iştirak sayəsində enerji təchizatı problemini tamamilə həll etmək, yeni bazarlara çıxmaq və daxili iqtisadiyyatdakı vəziyyətə müsbət təsir etmək mümkün olacaq. Və heç kim tək bir dəmir məntiqə şübhəsiz itaət tələb etməyəcək. BRİKS-də qeyd-şərtsiz müttəfiq olmaq şərt deyil; Hətta rəqabət qarşılıqlı hörmət əsasında olarsa, təşviq edilir”.
“40 ildir AB-nin qapısında gözləyən Türkiyə BRİKS-i seçə bilər”
Rus ekspert Kirill Koktış Ankaranın BRİCS-ə mümkün üzvlüyünün Türkiyə iqtisadiyyatı üçün faydalı nəticələri olacağını bəyan edib.
Rusiyanın Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Mariya Zaxarova Türkiyənin BRİKS-ə qoşulmaqda marağını qiymətləndirərək bildirib ki, təşkilata üzvlük digər dövlətlər üçün açıqdır, lakin Aİ və NATO-dan fərqli olaraq bu, qarşılıqlı hörmətə əsaslanır.
Moskva Dövlət Diplomatik İnstitutunun (MDBMİ) Siyasi nəzəriyyə kafedrasından dos. Kirill Koktış Sputnik-ə müsahibəsində Türkiyənin BRİCS üzvlüyündən əldə edəcəyi faydalar və Ankaranın təşkilata qoşulmağa marağının səbəblərindən danışıb.
Ekspert Türkiyənin BRİCS-ə mümkün üzvlük müraciətinin ortaya çıxmasının vaxtında olduğunu və onun keçmiş tərəfdaşları olan Aİ və ABŞ-ın lazımi səviyyədə qiymətləndirilməməsi ilə izah oluna biləcəyini bildirib və bu açıqlamaları verib:
“Türkiyənin gələcəkdə potensial olaraq BRİKS-ə qoşulmaq istəyinin səbəblərini aşağıdakı bənzətmə ilə izah etmək istərdim: Evlənmək istəyən 40 yaşlı qadın daim aldadılsa, boş vədlər versə və məcburiyyət qarşısında qalsa, özünü necə aparardı? Bütün bu illər ərzində AB-nin qapısında dayanan (Türkiyə 14 aprel 1987-ci ildə Aİ-yə üzvlük üçün müraciət edib) və bunun tamamilə ümidsiz bir gözləmə olduğunu indi dərk edən Türkiyənin daha çox diqqət mərkəzində olmağı maraqlı layihələr, yəni BRİKSi seçməsi tamamilə məntiqlidir. Bundan başqa, ABŞ-ın sanksiyaları, çevriliş cəhdi, təzyiqləri və s Türkiyəyə münasibəti tərəfdaşlar arasında mövcud olmalı olan yüksək etimad səviyyəsi ilə bir araya sığmır. Üstəlik, Türkiyə xarici siyasətinin şaxələndirilməsinin lazım olduğunu anlayaraq şərtlərə uyğunlaşmağa çalışır”.
Politoloq Ankaranın BRİCS-ə mümkün üzvlüyünün Türkiyə iqtisadiyyatı üçün faydalı nəticələr verəcəyini bildirib və belə davam edib:
“İqtisadi fayda Türkiyə üçün böyük əhəmiyyət kəsb edəcək, çünki Qərb ölkələrindən Türkiyə iqtisadiyyatına investisiyalar xeyli azalıb. Həqiqət budur ki, Türkiyə artıq NATO üçün “uyğun” müttəfiq deyil, çünki o, əvvəlcə öz suverenlik maraqlarını, sonra isə Alyansın maraqlarını üstün tutmağa başladı. Bu mənada Rusiya, Çin və Hindistan kimi dünyanın ən böyük iqtisadiyyatlarının BRİCS-in üzvü olduğunu nəzərə alsaq, bu birliyə üzvlük Ankara üçün son dərəcə perspektivlidir. BRİKS-də iştirak sayəsində enerji təchizatı problemini tamamilə həll etmək, yeni bazarlara çıxmaq və daxili iqtisadiyyatdakı vəziyyətə müsbət təsir etmək mümkün olacaq. Və heç kim tək bir dəmir məntiqə şübhəsiz itaət tələb etməyəcək. BRİKS-də qeyd-şərtsiz müttəfiq olmaq şərt deyil; Hətta rəqabət qarşılıqlı hörmət əsasında olarsa, təşviq edilir”.