BRIKS İran və Səudiyyə Ərəbistanı kimi ölkələrlə genişlənməyi planlaşdırır

  BRİKS üzvü olan Rusiya, Hindistan, Çin, Braziliya və Cənubi Afrikanın xarici işlər nazirləri və nümayəndələri birliyin gələcəyini müzakirə etmək üçün Keyptaunda görüşüblər.

Böyük inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatlardan ibarət olan BRİKS bloku Səudiyyə Ərəbistanı və İran da daxil olmaqla ondan çox ölkə ilə münasibətləri yaxşılaşdırmağa çalışır. Birliyə üzv olan Rusiya, Hindistan, Çin, Braziliya və Cənubi Afrikanın xarici işlər nazirləri və nümayəndələri birliyin gələcəyini müzakirə etmək üçün Keyptaunda bir araya gəliblər.

İran, Səudiyyə Ərəbistanı, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Kuba, Konqo Demokratik Respublikası, Komor adaları, Qabon və Qazaxıstan “BRİKS-in dostları” adlı sammitə öz nümayəndələrini göndərib. Misir, Argentina, Banqladeş, Qvineya-Bisau və İndoneziya da danışıqlarda fəal iştirak edir. Ev sahibi Cənubi Afrikanın xarici işlər naziri Naledi Pandor sammitin açılış nitqində Qərbin onlara qarşı münasibətini tənqid edib.

"İnkişaf etməkdə olan ölkələr heç vaxt inkişaf etməkdə olan dünya qarşısında öhdəliklərini yerinə yetirməyiblər və bütün məsuliyyəti qlobal Cənubun üzərinə atmağa çalışırlar" deyə Pandor bildirib.

BRİKS-in son illərdə, ilk növbədə, 2022-ci ilin fevralında Ukrayna müharibəsi başlayandan bəri Çin və Rusiyanın təsiri ilə daha konkret forma alması şərh edilir. Yeni üzv qəbulu ilə bağlı danışıqlar aparılır. Çin keçən il blokun yeni üzvlərin qəbulu prosesini başlatmasını istədiyini, digər üzvlər isə kluba qoşulmaq istədikləri ölkələrə işarə etdi. Bu məqamda səlahiyyətlilər "ehtiyatla davam etməyin zəruriliyini dərk etdiklərini" bildirirlər.

Hindistanın xarici işlər naziri Subrahmanyam Caişankar qeyd edib ki, danışıqlarda rəhbər prinsiplər, standartlar, meyarlar və genişləndirilmiş BRİKS blokunun necə olacağına dair prosedurlar müzakirə edilib. Hindistan Xarici İşlər Nazirliyi daha əvvəl fərdi namizədləri qiymətləndirməkdənsə, genişlənmə ilə bağlı ümumi siyasətin zəruriliyini vurğulamışdı.

Cənubi Afrikanın xarici işlər naziri Pandor bəyan edib ki, xarici işlər nazirləri avqustda Yohannesburqda keçiriləcək sammitdə BRIKS liderlərinin görüşündən əvvəl yeni üzvlərin qəbulu üçün çərçivə üzərində işləri başa çatdırmağı hədəfləyirlər. Braziliyanın xarici işlər naziri Mauro Vieira, "BRIKS uğur hekayəsidir. Qrup həm də bir brend və aktivdir, ona görə də biz onun qayğısına qalmalıyıq" deyib.

“Putin, onu həbs edəcəklərmi?”

Liderlərin avqustda keçiriləcək sammiti ərəfəsində Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi (ICC) tərəfindən həbs qərarı çıxarılan Rusiya prezidenti Vladimir Putinin mümkün iştirakı müzakirə edilir. Bildirilir ki, Cənubi Afrika BCM-nin üzvü kimi Putinin sammitə gedəcəyi təqdirdə onu həbs etmək üçün təzyiqlərlə üzləşəcək. Pretoria bildirib ki, Rusiya prezidentini qəbul etmək üçün "hüquqi variantları nəzərdən keçirməyə davam edir".