Livanın Baş Prokurorluğu Beyrut limanı istintaqında bütün məhbusları azad edib

Livanın baş prokuroru 2020-ci ildə Beyrut limanında baş verən partlayışla bağlı aparılan istintaq çərçivəsində saxlanılan bütün şübhəlilərin azadlığa buraxılması barədə göstəriş verib. 4 avqust 2020-ci ildə Beyrut limanında partlayıcı maddələr olan anbarda baş vermiş partlayış nəticəsində 218 nəfər həyatını itirib. Baş prokuror Ghassan Oweidat-ın qərarı illərdir uzanan istintaqla bağlı növbəti "məhkəmə çevrilişi" kimi qiymətləndirilib. Siyasi motivlərlə kəsildiyi bildirilən istintaqın, korrupsiya və pis idarəçiliklə boğulan və Livanı iqtisadi çöküşə sürükləməkdə günahlandırılan hakim sinif arasında dərin fikir ayrılıqlarına səbəb olacağı bildirilir.

Qərar bazar ertəsi hakim Bitarın baş prokurorun, eləcə də siyasətçilərin etirazları səbəbindən 13 aydır dayandırılan istintaqının bərpasından sonra verilib. Bundan əlavə, Oweidatın addımı hakim Tarik Bitarın istintaqı yenidən başlamaq cəhdinə qarşı qüvvəyə minib. Bitar çərşənbə günü bildirib ki, Ouveydat məhbusları azad etmək qərarını "qanunsuz" adlandırıb və istintaqı tamamlayacağını bildirib. Bitarın bəyanatında deyilir ki, "Baş prokuror Ouveydat əvvəllər liman istintaqında onu maraqların toqquşması ilə bağlı ittiham edən hakimi ittiham edə bilməz".

Limanda baş verən partlayışdan sonra nəzarətə alınan 17 nəfərin mühakimə olunduğu bildirilib. Beyrut limanında gübrə istehsalında istifadə edilən yüzlərlə ton partlayıcı ammonium nitratın partlaması nəticəsində ən azı 218 nəfər həlak olub. Altı mindən çox insanın yaralandığı hadisədə paytaxt Beyrutun böyük hissəsi zərər görüb, partlayış səbəbiylə 300 min insanın evindən didərgin düşdüyü açıqlanıb. Partlayışla bağlı aparılan istintaq prosesi Livanda siyasi müzakirələrə səbəb olub.

Keçmiş baş nazir Həsən Diyab və 3 keçmiş naziri hadisədə “səhlənkarlıq və təqsir”də ittiham edərək istintaqa həvalə edilən birinci hakim Fadi Savvan vəzifəsindən azad edilib və onun yerinə Tarık Bitar təyin edilib. Lakin hakim Bitar da Savvan kimi siyasətçilərə qarşı verdiyi qərarlardan sonra hədəfə çevrilib. Keçmiş maliyyə naziri Əli Həsən Halil və keçmiş ictimai işlər və nəqliyyat naziri Qazi Zuaytirin vəkilləri 2021-ci ilin dekabrında məhkəmə iddiası qaldıraraq Bitarın "istintaqı siyasiləşdirdiyi" iddiası ilə işdən çıxarılmasını tələb ediblər. Bunun üzərinə Apellyasiya Məhkəməsi Beyrut limanında baş verən partlayışla bağlı istintaq prosesini dayandırıb.

Livan mətbuatında yer alan xəbərlərdə, Bitarın haqqındakı şikayətlərin ardından qanuni müddət keçdikdən və heç bir nəticə əldə edilmədikdən sonra yenidən istintaqa ifadə edildi. Ədliyyə mənbəsi, Oweidatın istintaqı apararkən Bitara qarşı "nasazlıq" iddiası ilə cinayət işi açdığı barədə məlumat paylaşıb. Reuters xəbər verir ki, partlayışa görə məsuliyyət daşıyanların məsuliyyətə cəlb olunmasını istəyən livanlılar üçün Bitar, cəzasızlığın uzun müddətdir normaya çevrildiyi bir ölkədə "ədalətin bir gün bərqərar olacağı ümidini" simvollaşdırır.

Qeyd olunur ki, çərşənbə axşamı hakim Bitara məktub göndərən baş prokuror Oweidat ona istintaqın davam etdiyini və hakimin (tək başına) istintaqı yenidən başlamaq səlahiyyətinə malik olmadığını xatırladıb. Oweidat bildirib ki, istintaqla bağlı saxlanılanların hamısını "istisnasız olaraq" azad edəcəyi halda, onlara səyahət qadağası qoyulacaq. Siyasi müdaxilələrdən sonra dayanan prosesin bundan sonra nə ilə nəticələnəcəyi hələ bilinməsə də, 'hüquqi çıxılmaz vəziyyətin' genişmiqyaslı kütləvi nümayişlərə səbəb ola biləcəyi ilə bağlı şərhlər verilir.