ABŞ Qüdsdə yürüş zamanı yəhudilərin səsləndirdiyi irqçi şüarları pisləyib

Qüds günü yürüşü zamanı on minlərlə ultra-millətçi yəhudi nifrət dolu şüarlar səsləndirərək Əl-Əqsa məscidinə daxil olub.

ABŞ dünən Qüdsdə ultra-millətçi yəhudilərin yürüşü zamanı irqçi şüarların səsləndirilməsini pisləyib. ABŞ Dövlət Departamentinin sözçüsü Metyu Miller sosial mediada "Amerika Birləşmiş Ştatları hər cür irqçi təhqirlərə qəti şəkildə qarşıdır. Qüdsdəki etirazlarda "ərəblərə ölüm" kimi mənfur şüarları qınayırıq" deyib. Üç dinin müqəddəs məkanları olan Şərqi Qüdsün 46 il əvvəl işğalını qeyd etmək üçün keçirilən Qüds Günü münasibətilə dünən İsraildə yürüş keçirilib. İsrail polisinin icazəsi ilə yürüşə qatılan on minlərlə ultra-millətçi yəhudi əllərində İsrail bayraqları ilə Dəməşq qapısından keçərək müsəlmanların cəmləşdiyi bölgəyə daxil olublar.

İsrailin yeni ifrat sağçı hökumət koalisiyasından olan deputatların da daxil olduğu qrupda milli təhlükəsizlik naziri İtamar Ben-Qvir də iştirak edib. Keçmiş ifrat sağçı fəal və İordan çayının qərb sahilində məskunlaşan Ben-Qvir polisin güclü mühafizəsi altında yürüş iştirakçılarını salamlayıb. Yəhudi terror qruplaşmasını təbliğ etmək və dəstəkləməkdə təqsirli bilinən nazir Dəməşq qapısından keçərək təhlükəsizlik qüvvələri ilə əl sıxıb.

Fələstinlilərin həftəsonundan əvvəl cümə axşamı adətən alış-verişin sıx olduğu müsəlman bölməsindəki dükanlarını ya bağladıqları, ya da boşaltdıqları diqqət çəkib. Şam qapısına doğru irəliləyən izdiham “Ərəblərə ölüm”, “Məhəmməd öldü” kimi şüarlar səsləndirib. Əksəriyyəti kişilərdən ibarət olan yürüş iştirakçıları arasında bəzi gənclərin yəhudi üstünlüyünü müdafiə edən ifrat sağçı Lehava üzvlərinə bənzər geyindiyi görülüb.

Zorakılığa və təxribata yol verilməyəcəyini bəyan edən İsrail polisi yürüşü izləyən fələstinliləri və yürüşçüləri bir-birindən ayırsa da, onların nifrət dolu şüarları dayandırmağa cəhd etməmələri diqqət çəkib. Yürüş iştirakçılarının hadisələri işıqlandıran jurnalistlərə 3 şüşə su atdıqları görülüb. Polis əşyalar atan iki yürüşçünün saxlanıldığını bildirib.

Yəhudilər və fələstinlilər arasında döyüşlər və çağırışlar olsa da, yürüş əhəmiyyətli zorakılıq olmadan başa çatıb. Yürüşdən əvvəl Həmas fələstinliləri yürüşün qarşısını almağa çağırmışdı. İşğal altındakı İordan çayının qərb sahilindəki Fələstin administrasiyası prezidentinin sözçüsü Nabil Əbu Rudeynə bildirib ki, yürüşün Köhnə Şəhərdə Fələstin ərazilərindən keçməsinə icazə verilməsi "yalnız gərginliyi artıracaq və partlayışa səbəb olacaq".

Qəzzada onlarla fələstinli etirazçı Qüdsdə yürüş edərkən, ərazini İsraildən ayıran məftil divar boyunca toplaşaraq, Fələstin bayraqlarını açıb, təkərləri və İsrail bayraqlarını yandırıb, sərhədə doğru daş atıblar. Yerli mətbuatın məlumatına görə, İsrail əsgərləri etirazçılara qarşı gözyaşardıcı qaz və rezin güllələrdən istifadə edib, nəticədə 3 nəfər yaralanıb. Qəzzadakı səhiyyə orqanlarından mövzu ilə bağlı hər hansı açıqlama verilməyib.

Fələstinlilər tərəfindən böyük təxribat kimi qiymətləndirilən Qüds Günü yürüşü iki il əvvəl Qəzza zolağında Həmas və İsrail əsgərləri arasında 11 günlük müharibəyə səbəb oldu. İordaniya yəhudilərin Məscidül-Əqsaya daxil olmasını və yürüşün gedişatını təxribat adlandırıb. İsraillə sülh bağlayan ilk ərəb ölkələri Misir və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri də yəhudilərin Məscidül-Əqsaya daxil olmasını pisləyib.

Razılaşmalara görə, yəhudilərə yalnız Məscidül-Əqsa ərazisini ziyarət etmək icazəsi verilir, lakin orada namaz qılmağa icazə verilmir. Lakin bu cür ziyarətlərin artması və bəzi yəhudilərin səssizcə namaz qılan görüntüləri İsrailin status-kvonu dəyişməyə çalışdığına dair fələstinlilər arasında narahatlıq yaradır. İsrail bu ittihamı rədd edir.