İbrahim məscidi tədricən İsrail tərəfindən "ələ keçirilir"

İbrahim peyğəmbər, İshaq peyğəmbər, Yaqub peyğəmbər, Yusif peyğəmbər (ə) və onların həyat yoldaşlarının məzarlarının yerləşdiyi məscidin "iç hissəsini örtən dam" hazırda İsrailin nəzarətindədir.

İsrail təhlükəsizlik məqsədi ilə İordan çayının qərb sahilindəki Haram əl-İbrahim məscidinin damını zəbt edib.

Şərqi Qüdsdəki Məscidül-Əqsanın perimetri hesab edilən Hebron şəhərindəki Haram əl-İbrahim məscidi Məkkədəki Məscidül-Haram, Mədinədə Peyğəmbər məscidi və Əl-Əqsa məscidindən sonra dördüncü müqəddəs məscid hesab olunur.

İbrahim peyğəmbər, İshaq peyğəmbər, Yaqub peyğəmbər, Yusif peyğəmbər (ə) və onların həyat yoldaşlarının məzarlarının yerləşdiyi məscidin "iç hissəsini örtən dam" hazırda İsrailin nəzarətindədir.

İsrailin orada yəhudilər üçün yeni ibadət yeri tikməyi planlaşdırdığı güman edilir.

İşğal altındakı İordan çayının qərb sahilinin Hebron şəhərində yerləşən Haram əl-İbrahim məscidindəki bu inkişaf illərdir davam edən sistematik məhdudiyyətlərin sonuncusudur.

 

İbrahim məscidi ətrafında mübahisə

1994-cü il fevralın 25-də səhər namazı vaxtı fanatik yəhudi köçkün Barux Qoldşteyn avtomatik silahla məscidə daxil olur. O, 29 fələstinlini qətlə yetirib, 100-dən çoxunu yaralayır.

“Hebron məscidi qətliamı” kimi tanınan hücumdan sonra İsrail işğalı məscidi ibadət üçün bağlayır. Altı ay müddətinə giriş qadağan edilir. Yenidən açılanda isə artıq həmin məscid deyildi.

İshaq peyğəmbərin və onun həyat yoldaşının məzarları müsəlmanlar bölməsində, digərləri isə sinaqoqa çevrilmiş yəhudi bölməsində qalmışdır.

Müsəlmanların yaşadığı ərazi təhlükəsizlik məntəqələri ilə əhatə olunub, giriş-çıxışlara ciddi nəzarət edilir.

 

İbadətlər maneə törədilir

Məscidin Ramazan ayında cümə günləri müsəlmanların üzünə tam açılması nəzərdə tutulurdu, lakin İsrail bunu keçən Ramazan ayında edə bilmədi.

Bununla belə, yəhudilərin bayramları zamanı müsəlmanların üzünə tamamilə bağlı olan məscidin içərisində yəhudi işğalçıları ayinlər və Talmud mərasimləri həyata keçirirlər.

İsrail 25 iyun 2025-ci ildə "təhlükəsizlik" səbəbi ilə 12 gün bağlı qalan məscidin hər yerində yanğın xəbərdarlığı quraşdırıb.

Məscidi idarə etmək səlahiyyəti olan yeganə orqan olan Fələstinin Vəqflər və Dini İşlər Nazirliyi İsrailin bu hərəkətlərini “qanunsuz müdaxilə və aşkar pozuntu” hesab edir.

 

Məscidi hədəf alan pozuntular təkcə fiziki məkanın deyil, həm də ibadət yerinin tarixi və dini kimliyinin sistematik transformasiyasının bir hissəsi kimi qiymətləndirilir.

Fələstin Azadlıq Təşkilatına (FAT) bağlı Ayrılıq Divarı və Yəhudi Məskunlaşmaları ilə Mübarizə Şurasının sədri Müəyyəd Şaban yazılı açıqlamada beynəlxalq ictimaiyyəti və Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və Mədəniyyət Təşkilatını (UNESCO) Mobrahimin qorunması ilə bağlı öhdəliklərini yerinə yetirməyə çağırıb.