Bloomberg: Türkiyə BRICS-ə qoşulmaq üçün müraciət edir

ABŞ-da yerləşən Bloomberg xəbər saytı Türkiyənin aylar əvvəl BRİKS-ə qoşulmaq üçün rəsmi müraciət etdiyini iddia etdiyini və Türkiyənin "Qərbdən kənarda ittifaqlar qurmaq üçün" belə bir yolda getmək istədiyini yazıb. Selcan Hacaoğlu və Fırat Kozokun imzaladığı bu gün dərc edilən xəbərdə adını Braziliya, Rusiya, Hindistan, Çin və Cənubi Afrikanın baş hərflərindən alan BRİKS-in oktyabr ayında Rusiyada baş tutacaq sammitdə icmanın genişlənməsini müzakirə edəcəyi bildirilib.

Bloomberg-ə danışan məsələ ilə tanış olan şəxslər Türkiyənin “BRİKS-ə qoşulmaq üçün rəsmi müraciət etdiyini” bildirib və Türkiyənin “qlobal təsirini artırmaq və ənənəvi Qərb müttəfiqlərindən kənarda yeni əlaqələr qurmaq” istədiyini bildirib. Mövzu ilə bağlı şərh vermək səlahiyyəti olmadığı üçün şəxsiyyətlərinin paylaşılmaması şərti ilə qiymətləndirmələr edən insanlar, prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan administrasiyasının baxışının 'geosiyasi ağırlıq mərkəzinin inkişaf etmiş ölkələrdən uzaqlaşdığını' söyləyib.

Bloomberg-ə danışan mənbələr Türkiyənin yeni diplomatik addımının NATO-nun əsas ölkəsi kimi üzərinə götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirərkən “çoxqütblü dünyanın bütün tərəfləri ilə əlaqələr qurmaq hədəflərini əks etdirdiyini” bildirib. Mənbələr Türkiyənin BRİKS-ə üzv olmaq üçün aylar əvvəl müraciət etdiyini və bu müraciətin Avropa Birliyinə (AB) üzv olmaqda onilliklər ərzində irəliləyiş olmamasının məyusluğunu davam edərkən edildiyini bildirib. Təhlildə bunun həm də bəzi NATO ölkələri ilə Rusiya-Ukrayna müharibəsi kontekstində Türkiyənin Rusiya ilə sıx əlaqələr saxlamasının yaratdığı fikir ayrılıqlarının nəticəsi olduğu da şərh edilib. Xarici İşlər Nazirliyi və Prezidentlik Bloomberg-in şərh istəməsini rədd etdi.

Bu ilin əvvəlində BRİKS dörd yeni ölkəni birləşdirdi: İran, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri (BƏƏ), Efiopiya və Misir BRİKS-ə qoşulmaq üçün dəvət alsa da, Səudiyyə Ərəbistanı hələ bu cəmiyyətə qoşulmayıb. Mənbələr BRİKS-in genişləndirilməsinin oktyabrın 22-24-də Rusiyanın Kazan şəhərində keçiriləcək sammitdə müzakirə oluna biləcəyini izah ediblər. Müvafiq olaraq, Malayziya, Tailand və Azərbaycan da icmaya qoşulmaq istəyir.

Sputnik-in məlumatına görə, xarici işlər naziri Hakan Fidan bu il Çində keçirdiyi görüşlərdə Türkiyənin BRİKS-ə üzv olmaq istədiyini və bu təşkilatın AB-yə yaxşı alternativ ola biləcəyini bildirib. AB ilə Gömrük İttifaqına malik olan Türkiyənin BRİKS kimi müxtəlif platformalarda müxtəlif tərəfdaşlarla yeni əməkdaşlıq imkanları axtarmağa davam etdiyini qeyd edən Fidan, Rusiyada keçirilməsi planlaşdırılan BRICS toplantısına da qatılacağını bildirib. Çin mənbələri də nazir Fidanın “Əlbəttə, biz BRİKS üzvü olmaq istəyirik. Bu il işlərin necə gedəcəyini görəcəyik" deyib.

Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Mariya Zaharova iyunun 6-da açıqlama verərək Fidanın sözlərini dəyərləndirərək Türkiyənin BRİKS qrupuna qoşulmaq istədiyini bildirib. "Rossiya 24" televiziyasına danışan Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü, "Bilirsiniz ki, birliyin qapıları açıqdır. Müəyyən meyarlar var, bunlar ölkələrin qarşılıqlı hörmətə əsaslanan birliyə üzv olmaq istəyi ilə uyğun olmalıdır.” BRİKS-in artıq genişlənmə təcrübəsi olduğunu xatırladan Zaharova, yeni üzvlərin özlərini çox rahat hiss edəcəkləri mesajını verib.