Türkiyədə yaşananlar; Ərdoğan son mərhələdə qazanacaq, yoxsa...
Türkiyənin mücadilə apardığı hazırkı savaşı bir xalqın müqəddaratı üçün olduqca zəruridir. Bu mərhələ növbəti illərin idarəçilik sistemində ağırlıqla bərabər ideoloji tənəzzülü də qaçılmaz edəcək. Buna görə də pərdələnmiş siyasi oyunun ən son mərhələsində həlledici addım olaraq Türk xaqı növbəti məngənədə əzilməməsi üçün oynanılan oyuna yox dedi.
Son prezident seçkilərini olduqca çətin qazanan, hətta son şans üçün dəfələrlə müraciət edib ölkə rəhbərlik kürsüsünə əyləşən Ərdoğan növbəti seçkilərin mümkünsüzlüyünü anlayır. O, bunu da anlayır ki, əgər seçkilərdə məğlub olarsa təkcə kürsü itkisi ilə kifayətlənməyəcək. Bunun üçün də o, bütün gücünü səfərbərliyə aldıraraq öz vəzifəsində növbəti müddət üçün də qalmaq naminə dəridən qabıqdan çıxır.
Məlum bir durum Türkiyə iqtisadiyyatında böyük böhranı Ərdoğan hakimiyyəti üçün ilk, ən böyük əngəl olaraq ortaya qoyur. Gərginlik yaşanan dünya iqtisadiyyatında təbii sərvətlərinə görə Türkiyənin itkisi bəlli bir rəqəmə qədər enəcək deyə bu istiqamətdə ehtimad qazanmaq demək olar ki, mümkünsüzdür.
Digər tərəfdən terrorlara meydan olan kürd təşkilatları ilə gərginliyin yaratdığı cəhənnəm də bu vəziyyətdə böyük maneələrdəndir. Kürd problemi ölkənin turist axımına da özünəməxsus təsir göstərir ki, sonunda iqtisadi düşüş onun növbəti seçkidə qazanma şansını da özü ilə endirməyə davam edir.
Daxili güc, seçki opponentləri isə son seçkilərdə Ərdoğana dəqiq anlatdı ki, bu dəfə eyni qarşıdurmada qazanma şansı olmayacaq. Bunun üçün çox dəqiq və nəticələri dəyişmək üçün planlı bir layihə icra edilməli idi. Vaxtın yaratdığı imkandan yararlanan dövlət başçısı daxildən kürd probleminin həlli yollarını tapmaq üçün bütün imlkanlarını səfərbər edir.
Kürd qıfılının açarı elə onu silahlı qruplaşmaya çevirən Qərbin əlində olması Ərdoğana da gün kimi aydındır. Bu təkcə PKK, YPG kimi təşkilatlar deyil, Əl-Qaidə, Nusra, Heyət Təhrir əş-Şam, İŞİD və sair terror təşkilatlarına da aiddir ki, bu təşkilatların istisnasız Amerikanın maliyyəsi hesabına yaradılaraq ölkələrdə siyasi qarşıdurmalara hesablanıb. Birmənalı olaraq Ərdoğan da bunu anlayır və anlayır ki, bu düyün Özcəlanın danışıq masasında oturması ilə həll olan deyil. Bunun üçün “böyük qardaş” razılıq verməyincə seçkilərdə qazanmaq üçün kürd problemini aradan qaldıran fateh rolunu oynamaq olmaz.
Qərb ticarət oyunçusu rolunda məhz terror təşkilatlarını onlara gətirəcək gəlirlər üçün yetişdirmə marağı bu dəfə razılaşmanı Suriya üzərinə gətirdi. Heyət Təhrir əş-Şam (HTŞ) terror təşkilatı Türkiyənin hərtərəfli dəstəyi ilə Suriyaya daxil olur, hakimiyyəti bütünlükdə Qərbin maraqlarına verir və bununla da kürd problemi masa üzərinə gətirilərək həllini tapır.
Amerikanın Suriyada maraqları və Ərdoğanın kürd problemini aradan qaldırma istəyi ilə cənab, dünyada terror təşkilatı kimi tanınan HTŞ-yə dəstək nümayiş etdirərək onun Suriyanı əldə etməsi üçün hər növ təminat verir. Terror və qarşıdurma təhlükəsini Türkiyədən uzaqlaşdırmaqla xalqın xilaskarı olaraq Ərdoğan Suriyanı cəhənnmə çevirsə də növbəti seçki müddəti üçün şanslar əldə etməsi bəlli idi.
Əks halda Qarabağa daxil olduğumuz kimi Fələstinə də getmək çıxışları edən, İsraili terror təşkilatı olaraq qınayan bir şəxs Fələstinə deyil də, Suriyaya niyə getsin?! Axı hamı bilir ki, bu günün Yaxın Şərq probleminin açarı Suriyada yox, Fələstin və Qüdsdədir. Bununla belə o, təkcə Suriyaya daxil olmaqla kifayətlənmir, “düşmən” İsrailin Suriya torpaqlarına sahiblənməsinə dolayısı dəstək də nümayiş etdirir.
Bu, Qərbin kürd problemi ilə yanaşı Türkiyəyə iqtisadi dəstək üçün danışıqların nəticəsi olaraq da icra edilirdi. Bu gün Türkiyənin AŞB-dan aldığı F16, F35-lər də eyni danışıqların nəticəsidir. Sonrakı mərhələdə Amerikaya “Şərqin sevimlisinin” dəstəyi Türkiyəyə başqa yardımların da vəd olunmasına əyani nümunədir.
Bu vəziyyətdə son mərhələ, seçkidə opponent olaraq namizəd şəxs məlum labirintin ən çətin tərəfidir. Nəzərə almaq lazımdır ki, bu terrorçuları uzaqlaşdırmaq kimi fikirlərə bənzəməz ki, sadə türkü aldatmaq mümkün olsun. Buna görə də daha sərt və qətiyyətli addıma ehtiyac dululur ki, məhz Ərdoğan da bundan başladı.
Unversitet diplomunun ləğvi hər şeyi çox sadə dildə izah edirdi. Seçki hüquqlarının əlindən alınmasına yönələn bu addımla cənab Ərdoğan məqsədini hər kəsə - dost və düşmənə bəll etdi. Ardınca həbslər (hətta qısamüddətli də ola biləcək ehtimalla) və seçkidə hüququ tanınmaması üçün Əkrəm İmamoğluya zərbələr kürsünün şirin arzuları və itirilən vəzifənin ciddi təhdidləri cənabı bu addımı atmağa məcbur edir. Sonrakı gedişin hansı acı nəticələri təkcə onun deyil, bir çoxları üçün aydın bilindiyi həqiqətdir.
Türkiyə çalxalanır, sonunda xalqın, demokratiyanın, yoxsa Ərdoğanın qələbə çalmasından asılı olmayaraq bəlli bir nəticə var: Vəzifə təkcə şirin deyil, eyni halda həris rəhbərlər tərəfindən böyük fəsadların cəhənnəmini yaradır ki, nəticədə bəlli bir aqibətlə üzləşməmək üçün vəzifədən əl çəkmək çətin olur. Eyniliklə hal-hazırkı Türkiyədə yaşananlar kimi.
Türkiyədə yaşananlar; Ərdoğan son mərhələdə qazanacaq, yoxsa...