ABŞ-ın Hindistan idxalına yüksək tarifləri iki ölkə arasında ticarət gərginliyini artırsa da, Yeni Dehli tez bir zamanda diqqətini Vaşinqtonun rəqiblərinə: Rusiya və Çinə çevirdi.
Ötən cümə axşamı Moskvada keçirilən rəsmi görüşdə Hindistan və Rusiya xarici işlər nazirləri ikitərəfli ticarət əlaqələrini yüksəltmək barədə razılığa gəliblər. Bu addım Hindistanın ABŞ-ın təzyiqinə boyun əymədiyini, əksinə Vaşinqtonun birtərəfli və cəza siyasətinə müqavimət göstərdiyini nümayiş etdirdi.
Donald Trampın prezidentliyi dövründə daha da sərtləşən bu siyasətlərin bir hissəsi olaraq ABŞ prezidenti Hindistan məhsullarına balanssız və gözlənilməz bir şəkildə tariflər tətbiq edərək, Hindistan məhsullarına 50%-ə qədər gömrük rüsumları tətbiq etdi. Vaşinqton bu addımı Hindistanın Rusiyadan irimiqyaslı neft almasına görə “iqtisadi cəza” kimi əsaslandırıb. Lakin Çin kimi Yeni Dehli də bu iddianı qəti şəkildə rədd etdi və bunu Qərbin “ikili standart yanaşması” kimi qiymətləndirdi.
Enerji və Strateji Əməkdaşlıq
Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov hindistanlı həmkarı Subrahmanyam Caishankar ilə birgə mətbuat konfransında enerji sektorunda diqqətəlayiq nəticələr əldə etdiklərini bildirib. Lavrov, "Hindistan Rusiya nefti üçün ən vacib bazarlardan biridir. Bundan başqa, Rusiyada, Uzaq Şərqdə və hətta Arktika bölgəsində davam edən ortaq enerji layihələrimiz var" deyib.
Jaishankar, Hindistan-Rusiya münasibətlərinin köklü tarixini vurğulayaraq, "İki ölkə arasındakı əlaqələr böyük güclər arasında ən sabitlər arasındadır" dedi. O, həmçinin Hindistanın əczaçılıq, kənd təsərrüfatı və tekstil kimi sektorlarda Rusiyaya ixracını artırmaqda qərarlı olduğunu bildirərək, ticarət balansının Hindistanın xeyrinə yenidən balanslaşdırılmasının vacibliyini vurğulayıb.
Hindistan Xarici İşlər Nazirliyi də iki ölkənin ticarətlə bağlı qeyri-tarif maneələri və bürokratik tənzimləmələri sürətlə aradan qaldırmaq barədə razılığa gəldiyini açıqlayan bir bəyanat yayıb.
Asiya Alyansı Vaşinqtona qarşı
ABŞ həm Tramp dövründə, həm də ondan sonra ölkələri Rusiya ilə əməkdaşlıqdan çəkindirmək üçün təhdid və sanksiyaları artırsa da, Hindistan və Çin bu təzyiqdən asılı olmayaraq yeni iqtisadi tərəfdaşlıqlar inkişaf etdirməyə davam edir.
Çinin xarici işlər naziri Vanq Yinin bu həftə Yeni Dehliyə səfəri zamanı iki ölkə sərhəddəki gərginliyə baxmayaraq birbaşa uçuşları bərpa etmək və ticarət və investisiyaları artırmaq barədə razılığa gəliblər. Danışıqlarda viza rejiminin sadələşdirilməsi və iqtisadi əməkdaşlıq da diqqət mərkəzində olub.
2020-ci ildəki sərhəd toqquşmalarından sonra Hindistan-Çin münasibətləri ciddi şəkildə korlansa da, yeni geosiyasi şərait və ABŞ-ın gözlənilməz xarici siyasəti iki Asiya dövlətini yenidən yaxınlaşdırır.
Vaşinqtonun təcrid olunması
Analitiklərin fikrincə, Asiyada baş verən bu hadisələr təkcə regional müttəfiqliyi deyil, həm də Qərbin, xüsusən də ABŞ-ın zorakı siyasətlərinə strateji cavabdır.
Balanslaşdırılmış diplomatiyası sayəsində Hindistan Çinlə münasibətlərini bərpa edərkən Rusiyadan neft alışını davam etdirir. Bu, ABŞ-ın Asiyada iqtisadi və təhlükəsizlik siyasətinə ciddi şəkildə etiraz edə bilər.
Vaxtilə regional iqtisadi tənliklərdə yeganə müəyyənedici qüvvə olan Vaşinqton indi yeni şərq ittifaqları qarşısında diplomatik təcrid və təsir imkanlarının itirilməsi ilə üz-üzədir. Bu vəziyyət Tramp dövrünün mirası olan cəza və tarifə əsaslanan siyasətlərin birbaşa nəticəsi olaraq görülür.
Hindistan və Rusiya Trampın təzyiqinə qarşı birləşirlər
ABŞ-ın Hindistan idxalına yüksək tarifləri iki ölkə arasında ticarət gərginliyini artırsa da, Yeni Dehli tez bir zamanda diqqətini Vaşinqtonun rəqiblərinə: Rusiya və Çinə çevirdi.
Ötən cümə axşamı Moskvada keçirilən rəsmi görüşdə Hindistan və Rusiya xarici işlər nazirləri ikitərəfli ticarət əlaqələrini yüksəltmək barədə razılığa gəliblər. Bu addım Hindistanın ABŞ-ın təzyiqinə boyun əymədiyini, əksinə Vaşinqtonun birtərəfli və cəza siyasətinə müqavimət göstərdiyini nümayiş etdirdi.
Donald Trampın prezidentliyi dövründə daha da sərtləşən bu siyasətlərin bir hissəsi olaraq ABŞ prezidenti Hindistan məhsullarına balanssız və gözlənilməz bir şəkildə tariflər tətbiq edərək, Hindistan məhsullarına 50%-ə qədər gömrük rüsumları tətbiq etdi. Vaşinqton bu addımı Hindistanın Rusiyadan irimiqyaslı neft almasına görə “iqtisadi cəza” kimi əsaslandırıb. Lakin Çin kimi Yeni Dehli də bu iddianı qəti şəkildə rədd etdi və bunu Qərbin “ikili standart yanaşması” kimi qiymətləndirdi.
Enerji və Strateji Əməkdaşlıq
Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov hindistanlı həmkarı Subrahmanyam Caishankar ilə birgə mətbuat konfransında enerji sektorunda diqqətəlayiq nəticələr əldə etdiklərini bildirib. Lavrov, "Hindistan Rusiya nefti üçün ən vacib bazarlardan biridir. Bundan başqa, Rusiyada, Uzaq Şərqdə və hətta Arktika bölgəsində davam edən ortaq enerji layihələrimiz var" deyib.
Jaishankar, Hindistan-Rusiya münasibətlərinin köklü tarixini vurğulayaraq, "İki ölkə arasındakı əlaqələr böyük güclər arasında ən sabitlər arasındadır" dedi. O, həmçinin Hindistanın əczaçılıq, kənd təsərrüfatı və tekstil kimi sektorlarda Rusiyaya ixracını artırmaqda qərarlı olduğunu bildirərək, ticarət balansının Hindistanın xeyrinə yenidən balanslaşdırılmasının vacibliyini vurğulayıb.
Hindistan Xarici İşlər Nazirliyi də iki ölkənin ticarətlə bağlı qeyri-tarif maneələri və bürokratik tənzimləmələri sürətlə aradan qaldırmaq barədə razılığa gəldiyini açıqlayan bir bəyanat yayıb.
Asiya Alyansı Vaşinqtona qarşı
ABŞ həm Tramp dövründə, həm də ondan sonra ölkələri Rusiya ilə əməkdaşlıqdan çəkindirmək üçün təhdid və sanksiyaları artırsa da, Hindistan və Çin bu təzyiqdən asılı olmayaraq yeni iqtisadi tərəfdaşlıqlar inkişaf etdirməyə davam edir.
Çinin xarici işlər naziri Vanq Yinin bu həftə Yeni Dehliyə səfəri zamanı iki ölkə sərhəddəki gərginliyə baxmayaraq birbaşa uçuşları bərpa etmək və ticarət və investisiyaları artırmaq barədə razılığa gəliblər. Danışıqlarda viza rejiminin sadələşdirilməsi və iqtisadi əməkdaşlıq da diqqət mərkəzində olub.
2020-ci ildəki sərhəd toqquşmalarından sonra Hindistan-Çin münasibətləri ciddi şəkildə korlansa da, yeni geosiyasi şərait və ABŞ-ın gözlənilməz xarici siyasəti iki Asiya dövlətini yenidən yaxınlaşdırır.
Vaşinqtonun təcrid olunması
Analitiklərin fikrincə, Asiyada baş verən bu hadisələr təkcə regional müttəfiqliyi deyil, həm də Qərbin, xüsusən də ABŞ-ın zorakı siyasətlərinə strateji cavabdır.
Balanslaşdırılmış diplomatiyası sayəsində Hindistan Çinlə münasibətlərini bərpa edərkən Rusiyadan neft alışını davam etdirir. Bu, ABŞ-ın Asiyada iqtisadi və təhlükəsizlik siyasətinə ciddi şəkildə etiraz edə bilər.
Vaxtilə regional iqtisadi tənliklərdə yeganə müəyyənedici qüvvə olan Vaşinqton indi yeni şərq ittifaqları qarşısında diplomatik təcrid və təsir imkanlarının itirilməsi ilə üz-üzədir. Bu vəziyyət Tramp dövrünün mirası olan cəza və tarifə əsaslanan siyasətlərin birbaşa nəticəsi olaraq görülür.