Ayətullah Cavadi Amuli elmi hicrəti haqqı batildən ayırmaq üçün zəruri ilkin şərt və Allah yolunda cihad üçün əsas kimi qiymətləndirib.
O, “Nəhcül-bəlağə” 173-də hikmətli kəlamlara işarə edərək: “Elmi düşüncədən və hicrətdən qaçan şəxs eyni ibtidai səviyyədə qalır və haqqı batildən, hidayəti zəlalətdən, çirkinliyi gözəllikdən ayıra bilməz”.
Ayətullah Amuli insanın öz təbii və ilahi sərvətlərindən istifadə etməsinin zəruriliyinə toxunaraq: “Əgər insan Allahın onun bədəninə yerləşdirdiyi və ilahi rəhbərlərin hidayəti ilə tamamladığı aydın və orijinal elmdən istifadə edib hicrət yoluna çıxsa, nəyin doğru, nəyin batil olduğunu öyrənər. Yaxşı nədir, pis nədir, nə etməməli olduğunu başa düşər.
Bu kapital insanın daxilindədir. Buna görə də, “miqrasiya” təkcə yerin dəyişməsi deyil, daha da önəmlisi, insanın rütbəsi və ekzistensial mövqeyinin dəyişməsi deməkdir.
İnsan öz ağlı və fitrəti ilə müxtəlif baxış və düşüncələri əhatə edərsə, doğrunu batildən, yaxşını pisdən, doğru yolu batildən ayıra bilər.”
Ayətullah Amuli Əmirəl-möminin (ə) “Nəhcül-bəlağə”nin 174-cü babının hikmətli təfsirində qəzəb qüvvəsinin insanda yönləndirilməsinin vacibliyinə diqqət çəkərək buyurur: “Allah insana qəzəb qüvvəsi kimi varlıqlar vermişdir. Qəzəb ən gözəl ilahi nemətlərdəndir ki, ilahi şəkildə istifadə edildikdə cihad və ədalətin müdafiəsi üçün vəsilə olur.”
O, Əmirəl-mömininin (ə) “Allah yolunda qəzəb dişlərini itiləyən şəxs ən şiddətli batili öldürməyə qadirdir” kəlamını sitat gətirərək belə izah edib: “Qəzəb batili məhv etmək üçün itilənən qılınc kimidir. Allah rizası üçün qəzəb qılıncını bilən batil inadkarlara qarşı durmağa qadirdir.
İnsan həm daxili cihad etməli, həm öz daxilində əxlaqi pisliklərə, arzuolunmaz davranışlara qarşı mübarizə aparmalı, həm də dini, sərhəddi, vətəni pozanlara qarşı durmalıdır. Amma bu ilahi silah sönük və təsirsiz olsa, təhlükə günündə özünü müdafiə edə bilməyəcək.
Bu silahı itiləmək üçün təlim və təkmilləşdirmə seminarı lazımdır. Şəxsi baxışlara qarşı çıxmaq dinə qarşı çıxmaq kimi qəbul edilməməli və dinə qarşı cihad olmamalıdır. Əksinə, dinə qarşı çıxan hər kəs dinə qarşı cihad etməlidir. Təbii ki, Qurani-Kərimdə deyildiyi kimi insan hər hansı bir xarici düşmənlə qarşılaşmadan əvvəl ilk növbədə daxili düşməni, nəfsi və ehtirasları ilə mübarizə aparmalıdır.
İnsan nəfsinin istəkləri ilə mübarizə apararsa, zahiri düşmənlərdən qorxmaz. Belə hallarda ilahi qəzəb haqqı müdafiə etmək və batillə mübarizə aparmaq üçün bir vasitə olar".
Haqqı batildən ayırmaq üçün elmi və əqli miqrasiya lazımdır
Ayətullah Cavadi Amuli elmi hicrəti haqqı batildən ayırmaq üçün zəruri ilkin şərt və Allah yolunda cihad üçün əsas kimi qiymətləndirib.
O, “Nəhcül-bəlağə” 173-də hikmətli kəlamlara işarə edərək: “Elmi düşüncədən və hicrətdən qaçan şəxs eyni ibtidai səviyyədə qalır və haqqı batildən, hidayəti zəlalətdən, çirkinliyi gözəllikdən ayıra bilməz”.
Ayətullah Amuli insanın öz təbii və ilahi sərvətlərindən istifadə etməsinin zəruriliyinə toxunaraq: “Əgər insan Allahın onun bədəninə yerləşdirdiyi və ilahi rəhbərlərin hidayəti ilə tamamladığı aydın və orijinal elmdən istifadə edib hicrət yoluna çıxsa, nəyin doğru, nəyin batil olduğunu öyrənər. Yaxşı nədir, pis nədir, nə etməməli olduğunu başa düşər.
Bu kapital insanın daxilindədir. Buna görə də, “miqrasiya” təkcə yerin dəyişməsi deyil, daha da önəmlisi, insanın rütbəsi və ekzistensial mövqeyinin dəyişməsi deməkdir.
İnsan öz ağlı və fitrəti ilə müxtəlif baxış və düşüncələri əhatə edərsə, doğrunu batildən, yaxşını pisdən, doğru yolu batildən ayıra bilər.”
Ayətullah Amuli Əmirəl-möminin (ə) “Nəhcül-bəlağə”nin 174-cü babının hikmətli təfsirində qəzəb qüvvəsinin insanda yönləndirilməsinin vacibliyinə diqqət çəkərək buyurur: “Allah insana qəzəb qüvvəsi kimi varlıqlar vermişdir. Qəzəb ən gözəl ilahi nemətlərdəndir ki, ilahi şəkildə istifadə edildikdə cihad və ədalətin müdafiəsi üçün vəsilə olur.”
O, Əmirəl-mömininin (ə) “Allah yolunda qəzəb dişlərini itiləyən şəxs ən şiddətli batili öldürməyə qadirdir” kəlamını sitat gətirərək belə izah edib: “Qəzəb batili məhv etmək üçün itilənən qılınc kimidir. Allah rizası üçün qəzəb qılıncını bilən batil inadkarlara qarşı durmağa qadirdir.
İnsan həm daxili cihad etməli, həm öz daxilində əxlaqi pisliklərə, arzuolunmaz davranışlara qarşı mübarizə aparmalı, həm də dini, sərhəddi, vətəni pozanlara qarşı durmalıdır. Amma bu ilahi silah sönük və təsirsiz olsa, təhlükə günündə özünü müdafiə edə bilməyəcək.
Bu silahı itiləmək üçün təlim və təkmilləşdirmə seminarı lazımdır. Şəxsi baxışlara qarşı çıxmaq dinə qarşı çıxmaq kimi qəbul edilməməli və dinə qarşı cihad olmamalıdır. Əksinə, dinə qarşı çıxan hər kəs dinə qarşı cihad etməlidir. Təbii ki, Qurani-Kərimdə deyildiyi kimi insan hər hansı bir xarici düşmənlə qarşılaşmadan əvvəl ilk növbədə daxili düşməni, nəfsi və ehtirasları ilə mübarizə aparmalıdır.
İnsan nəfsinin istəkləri ilə mübarizə apararsa, zahiri düşmənlərdən qorxmaz. Belə hallarda ilahi qəzəb haqqı müdafiə etmək və batillə mübarizə aparmaq üçün bir vasitə olar".