1-ci hissə.
Ötən əsrin 60-cı illərindən İslamın xüsusi diqqət mərkəzinə gətirilməsi təsadüfi hesab edilə bilməzdi. Bunun arxasında duran qüvvələr müsəlman ölkələrində İslamın din olaraq ibadət səviyyəsindən kənara çıxmama çərçivəsini ideoloji müharibələr fırtınasında öz mövcud düşüncələrinin qorunması üçün çox incə və həssaslıqla icra edirdilər. Birmənalıdır ki, İslam əsrlər öncə imperiyanın idarəçiliyi ilə müasir dünyanın mütləq güclərinə öz potensialını göstərmək qüdrətinə malikdir. Bunu neçə yüz illiklərdir ki, Misirdəki Əl-Əhzər unversitetinin dini düşüncə meyarlarını dünya İslam inanclıları üçün əsas olaraq təqdim edən qüvvələr çox gözəl anlayırdılar. İslam Əl-Əhzər sərhədlərini aşaraq təkcə ibadət deyil, sosial-siyasi həyatdan iqtisadi, mədəni, əxlaq və sair bütün həyat tərzinə təsir göstərməyə başlayırdı. Bu günə qədər çadranın geridə qalma rəmzi, İslamın dörd arvad almaqla gender bərabərliyini pozmaq kimi düşüncə məktəbləri indi İslamın nəzəriyyədən praktikaya doğru addımlama cəhdinə böyük qorxu ilə baxırdılar. Bu təlaşın başlıca səbəblərinə varmazdan öncə o dövrün əsas məktəbləri tərəfindən genişləndirilən anti-islam təbliğatı sözün əsl mənasında təəccüb yaradır.
Statistik göstəricilərə görə ateizm düşüncəsi və dinlərin boş olduğuna iddiada olan institutlar bu istiqamətdə xüsusi seçilirdi. 21-ci əsrin əvvəllərinə qədər 18 mindən çox dinlərə rəddiyələr yazan bu məktəblərin yazılarının 86 faizi yalnız İslamı hədəfə alırdı. Qərbdə, demokratiya beşiyində ən çox təpkiyə məruz qalan müqəddəs kitab Quran idi ki, bu da digər dinlərin kitabları ilə müqayisədə 1-in 99-a nisbətindən də az idi. Məscidlərdə qətillər, hicablıların qadağalara məruz qalması, müsəlmanlara üçüncü aşağı katiqoriyalı insanlar kimi baxılması, millətçilərin bu inanc daşıyıcılarına qarşı həqarəti həmən acı “multikultural” dəyərlərin təcəssümü sayılırdı.
Bunula paralel bütünlükdə təhcizatı belə ödənilərək İslamın dünyada terrorçu din kimi dağıdıcı bir düşüncə sahibi olaraq tanıtım Qərbin Əl-Qaidə, Nusra, İŞİD və sair bu kimi iyrənc məktəblərini ortaya qoydu. Əlavə olaraq İslamın daxili ziddiyyətlərinə yol açan və zamanla elə İslamın içində də boğularaq məhv edilən siyasi düşüncələr maliyyələşdirildi, hətta dövlət və hakimiyyətlərdə əsas din olaraq xüsusi yerə sahib oldu. Bunlar anti-islam güclərin təkcə İslamın kənardan vəhşət saçan din olaraq göstərilmə cəhdi deyildi, eyni halda daxildə də parçalanma, çəkişmə, biri-digərinə qarşı qoyulma kimi siyasətin təzahürü idi.
Bu sırada mövqeyində bütün bu baxışlara dözüm nümayiş etdirən rəsmi İslam vəqfi, Əl-Əhzərin susqun mövqeyi və bu işdə “səbr” nümayiş etdirməsi, heç şübhəsiz elə siyasi prizmadan çizilən cizgilərin əsası olaraq görünürdü. Öz növbəsində isə bu, digər illərdə qeyd edilən məktəbin rəsmi mövqeyi elə bu əqidə daşıyıcıları üçün də böyük suala çevriləcək bir həqiqət idi. Lakin bu seçim böyük günclərin təhlükəni önləmə siyasətinə hesablanmışdı, deyə əsas din mənbəsi buna dözümlü yanaşırdı.
80-ci illərin İslam dünyasına Müsəlman Qardaşlarından Nəcəf Hövzəsinə qədər uzanan bir xətti İranın Qum məktəbi ilə yekun qərara çevirdi. Bu tam fərqli bir yanaşım, eyni halda yeni bir eranın başlanğıcı olacaqdı. Əslində o, 60-cı illərdə Nəcəf hövzəsində başlayacaq düçüncə məktəbi idi ki, dövrün güclərinin hakimiyyət çevrilişi ilə İraqda bu önlənə bildi. Misirin Müsəlman Qardaşlarının da ciddi təzyiq altında olması bu istiqamətdə bir xalq gücünə ehtiyacı qaçılmaz edirdi. Məhz İranda şah rejminə qarşı baş qaldıran xalq üsyanı güclərin bu nöqtədə təsirini minimuma endirirdi. Hətta İrandakı inqilabdan sonra saysız terrorlar belə bu nöqtədə güclərin işinə yaramadı. Yeganə əlac bütün dünya üçün təcrid siyasəti, o dövrün İran sərhədlərində böyük qıfıla çevrilə bildi. Amma bu addım mövcud ideanın digər ölkələrə də sıçramasına maniə deyildi.
(ardı var)
Qaranlıqdan nura