TKP baş katibi Kamal Okuyan Türkiyədə və dünyada baş verənləri dəyərləndirib.
Hər həftənin bazar ertəsi soL TV-də yayımlanan "Kommunist Baxışı" proqramında bu həftənin aktual hadisələri dəyərləndirilib. Türkiyə Kommunist Partiyasının (TKP) baş katibi Kamal Okuyan Gökhan Kazbekin suallarını cavablandırıb.
ABŞ və Tramp: “Xarici siyasətdə və hərbi əməliyyatlarda dəyişiklik olacağı aydındır”
ABŞ və Rusiya arasında davam edən aşağı səviyyəli danışıqların getdikcə ciddiləşdiyini bildirən Okuyan, “Ancaq ABŞ paytaxtında Rusiya-Ukrayna müharibəsi ilə bağlı fərqli tendensiyaların olduğu aydındır. Mən onların Ukrayna məsələsini arxa plana keçirəcəklərini və yeni cəbhələr açacaqlarını qabaqcadan görürəm.
Okuyan Donald Trampın ABŞ seçkilərində qalib gəldiyini xatırladıb, qurduğu yeni kabinetə diqqət çəkərək, “Kabinetdəki adların demək olar ki, hamısı militarist və İsrail tərəfdarıdır. Nazirlər Kabinetində iş dünyasının güclü nümayəndələri də var. Bu vəziyyət ABŞ-da yeni deyil, amma Tramp bunu bir addım da irəli atdı. Məsələn, Elon Musk sadəcə bir nümunədir" deyib.
ABŞ-da müharibə sənayesi və silah sənayesinin çoxölçülü və mürəkkəb bir quruluşa malik olduğunu vurğulayan Okuyan, “Kapital daxilində balanslar dəyişdikcə bu sektorda üstünlüklərin və meyllərin yenidən formalaşdırılacağı açıq-aydındır. Biz ABŞ-ın güclü şirkətləri arasında yeni yerdəyişmə prosesinin şahidi oluruq.
NATO ilə münasibətlər qısa müddətdə köklü şəkildə dəyişməyəcək. Trampın radikal ritorikası asanlıqla hər mövzuda siyasətə çevrilə bilməz. Ancaq aydındır ki, iqtisadi siyasətdə, xarici siyasətdə, hərbi əməliyyatlarda dəyişiklik olacaq. Bu dəyişikliyin istiqaməti məlum deyil. Rusiyaya qarşı mübarizə Çinə keçəcək.
Seçki kampaniyasında Tramp ABŞ-ı yenidən sənaye nəhənginə çevirəcəyini vəd etmişdi. ABŞ kapitalının bu istiqamətdə tələbləri var. Bu məqsədlə istehsalın Çinə keçməsinin qarşısını almaq və istehsal gücünü artırmaq məqsədi daşıyır. Bu siyasətlər bölgəmizə və dünyaya dərindən təsir edəcək” söyləyib.
Avropada diqqət çəkən tendensiya: Ukraynanın ərazi itkisinin qəbul edilməsi
Davam edən Rusiya-Ukrayna müharibəsinə toxunan Okuyan, məsələnin təkcə ABŞ-da deyil, Avropada da müzakirə olunduğuna diqqət çəkərək, “Burada diqqət çəkən ortaq məqam Ukraynanın ərazi itkisini qəbul etmə meylidir. Ola bilər ki, onlar faktiki vəziyyətə öyrəşib, -bu torpaqlar Ukraynanındır, amma indiki reallıq budur- desinlər”.
Kemal Okuyan Ukraynada hakimiyyət dəyişikliyi olmadan bu tendensiyanın həyata keçirilməsinin mümkün görünmədiyini bildirib və “Zelenskinin mövqeyi bu prosesdə əsas rol oynaya bilər” şərhini verib.
“Avropa Ukraynanın qalan hissəsini NATO-ya daxil etmək kimi həll yolları axtarır” deyən Okuyan əlavə edib: “Bunun müqabilində Suriyada Rusiyadan güzəştlər əldə oluna bilər. Bu cür danışıqlar hələlik ictimaiyyətə açıqlanmayıb, lakin onların bağlı qapılar arxasında müzakirə olunduğu dəqiqdir”.
“Yeganə güc Fələstin və Livandakı müqavimət hərəkatlarıdır”
“İsrailin 7 oktyabr hücumlarından sonra işğalçılıq siyasətlərini sürətləndirdiyinə, İordan çayının qərb sahili və Livanla bağlı ilhaq planlarının olduğuna diqqət çəkən Okuyan, “Dünyada Fələstin və Livan xalqından başqa buna qarşı çıxan yoxdur. İsrail də bu susqunluğa ümid edir.”
“Onlar ictimai rəyi boğmaqda uğur qazanırlar;
Avropa Fələstin tərəfdarlarına viza verir və onların Livan və Fələstindən çıxışını asanlaşdırır. TKP-nin baş katibi, "İsrail özünün üstün mövqedə olduğunu düşünür. Trampın prezident seçilməsi İsrail üçün yeni fürsətdir. Tramp açıq şəkildə bəyan edir ki, İsrailə daha çox dəstək verilməlidir və onun kabineti demək olar ki, tamamilə İsrailyönlü şəxslərdən ibarətdir. Yaxın Şərqdə İsrailin ekspansionist siyasətinə qarşı xalqın müqavimətindən başqa heç bir güc yoxdur. Nə Rusiya, nə Çin, nə də Qərb dövlətləri bu vəziyyəti dayandırmaq niyyətində deyillər. Bununla belə, Fələstin və Livandakı müqavimət hərəkatları zənciri qıra biləcək yeganə qüvvə olaraq mövcud olmaqda davam edir. Bu proses xalqın mütəşəkkil mübarizəsindən və həmrəyliyindən asılıdır” deyib.
“Neoliberal siyasət və imperialist müdaxilələr Suriyanı çıxılmaz vəziyyətə salıb”
Okuyan Suriyanın Rusiya, İran, Hizbullahın dəstəyi və Suriya xalqının mübarizəsi ilə cihadçı hücumlarını dayandırdığını, lakin ölkə iqtisadiyyatının pis vəziyyətdə olduğunu ifadə edərək deyib:
“Əsəd administrasiyası Qərblə razılaşmanın yollarını axtarır. Biz Suriyaya imperialist müdaxilələrə, Türkiyənin işğalına və cihadçı qrupları dəstəkləməsinə əvvəldən qarşı çıxmışıq. Ancaq bu münasibət Əsəd hökumətini tərifləmək üçün deyil, Suriyanın bölünməsinə qarşı durduğumuz üçün idi.
Yeni bazarlar axtaran Rusiya və Çin Suriya iqtisadiyyatını yüngülləşdirmək üçün heç nə etmir. Sovetlər keçmişdə belə deyildi. Türkiyədəki nümunələri xatırlayaq. İskəndərun Dəmir-Polad Zavodu, Əliağa Emalı Zavodu kimi nümunələrdə fərqli yanaşma var idi. Sovetlər keçmişdə Türkiyə ilə münasibətlərində Türkiyənin imperializmdən asılılığını azaldacaq nümunələr yaratmağa çalışırdılar. Amma bu gün Rusiya və Çinin Suriya siyasətində belə nümunələr yoxdur”.
“Türkiyə Suriyadakı kürd bölgəsinin də himayəçisi olub-olmayacağına baxır”
“Bu gün Suriyanın birdən çox problemi var” deyən Okuyan, “Suriya bölünüb. Ölkədə kənd təsərrüfatını qarət etdilər, zavodları sökdülər, tarixi yerləri taladılar. Suriyanın kürd problemi var. Kürdləri diqqətdən kənarda qoymaq olmaz, amma digər tərəfdən ABŞ-la əməkdaşlıq edən bölgə var. Bunlar müəyyən mənada mürəkkəb məsələlərdir.
Bəşər Əsəd administrasiyasının bu problemləri həll etmək gücündə olub-olmadığını bilmirəm. İsrailin Suriya ilə bağlı planları var. Xüsusilə orada kürdlərin varlığını nəzərə alaraq addımlar atırlar. Digər tərəfdən, kürd siyasətində bir növ israilizm inkişaf edir.
Mən buna etiraz edirəm. Kürdləri İsraillə müttəfiqliyə görə tənqid edənlər ilk növbədə Fələstinin müdafiəsinə qalxmalı, NATO-ya qarşı çıxmalıdırlar. Amma digər tərəfdən kürd siyasətçilərin İsraillə münasibətlərini görmək lazımdır.
Türkiyənin panikası nədir? O, İsrailin burada kürdlərlə quracağı ittifaqları təhlükə olaraq görür. O, İraqdakı kürd bölgəsi kimi Suriyadakı kürd bölgəsini də qoruya biləcəyini düşünür. Amma bura baxan İsrail də var. Burada maraqlar toqquşa və ya ümumiləşə bilər. Həqiqətin özünü isə zaman göstərəcək."
Türkiyə Suriyadakı Kürd bölgəsini qoruya biləcəyini düşünür
TKP baş katibi Kamal Okuyan Türkiyədə və dünyada baş verənləri dəyərləndirib.
Hər həftənin bazar ertəsi soL TV-də yayımlanan "Kommunist Baxışı" proqramında bu həftənin aktual hadisələri dəyərləndirilib. Türkiyə Kommunist Partiyasının (TKP) baş katibi Kamal Okuyan Gökhan Kazbekin suallarını cavablandırıb.
ABŞ və Tramp: “Xarici siyasətdə və hərbi əməliyyatlarda dəyişiklik olacağı aydındır”
ABŞ və Rusiya arasında davam edən aşağı səviyyəli danışıqların getdikcə ciddiləşdiyini bildirən Okuyan, “Ancaq ABŞ paytaxtında Rusiya-Ukrayna müharibəsi ilə bağlı fərqli tendensiyaların olduğu aydındır. Mən onların Ukrayna məsələsini arxa plana keçirəcəklərini və yeni cəbhələr açacaqlarını qabaqcadan görürəm.
Okuyan Donald Trampın ABŞ seçkilərində qalib gəldiyini xatırladıb, qurduğu yeni kabinetə diqqət çəkərək, “Kabinetdəki adların demək olar ki, hamısı militarist və İsrail tərəfdarıdır. Nazirlər Kabinetində iş dünyasının güclü nümayəndələri də var. Bu vəziyyət ABŞ-da yeni deyil, amma Tramp bunu bir addım da irəli atdı. Məsələn, Elon Musk sadəcə bir nümunədir" deyib.
ABŞ-da müharibə sənayesi və silah sənayesinin çoxölçülü və mürəkkəb bir quruluşa malik olduğunu vurğulayan Okuyan, “Kapital daxilində balanslar dəyişdikcə bu sektorda üstünlüklərin və meyllərin yenidən formalaşdırılacağı açıq-aydındır. Biz ABŞ-ın güclü şirkətləri arasında yeni yerdəyişmə prosesinin şahidi oluruq.
NATO ilə münasibətlər qısa müddətdə köklü şəkildə dəyişməyəcək. Trampın radikal ritorikası asanlıqla hər mövzuda siyasətə çevrilə bilməz. Ancaq aydındır ki, iqtisadi siyasətdə, xarici siyasətdə, hərbi əməliyyatlarda dəyişiklik olacaq. Bu dəyişikliyin istiqaməti məlum deyil. Rusiyaya qarşı mübarizə Çinə keçəcək.
Seçki kampaniyasında Tramp ABŞ-ı yenidən sənaye nəhənginə çevirəcəyini vəd etmişdi. ABŞ kapitalının bu istiqamətdə tələbləri var. Bu məqsədlə istehsalın Çinə keçməsinin qarşısını almaq və istehsal gücünü artırmaq məqsədi daşıyır. Bu siyasətlər bölgəmizə və dünyaya dərindən təsir edəcək” söyləyib.
Avropada diqqət çəkən tendensiya: Ukraynanın ərazi itkisinin qəbul edilməsi
Davam edən Rusiya-Ukrayna müharibəsinə toxunan Okuyan, məsələnin təkcə ABŞ-da deyil, Avropada da müzakirə olunduğuna diqqət çəkərək, “Burada diqqət çəkən ortaq məqam Ukraynanın ərazi itkisini qəbul etmə meylidir. Ola bilər ki, onlar faktiki vəziyyətə öyrəşib, -bu torpaqlar Ukraynanındır, amma indiki reallıq budur- desinlər”.
Kemal Okuyan Ukraynada hakimiyyət dəyişikliyi olmadan bu tendensiyanın həyata keçirilməsinin mümkün görünmədiyini bildirib və “Zelenskinin mövqeyi bu prosesdə əsas rol oynaya bilər” şərhini verib.
“Avropa Ukraynanın qalan hissəsini NATO-ya daxil etmək kimi həll yolları axtarır” deyən Okuyan əlavə edib: “Bunun müqabilində Suriyada Rusiyadan güzəştlər əldə oluna bilər. Bu cür danışıqlar hələlik ictimaiyyətə açıqlanmayıb, lakin onların bağlı qapılar arxasında müzakirə olunduğu dəqiqdir”.
“Yeganə güc Fələstin və Livandakı müqavimət hərəkatlarıdır”
“İsrailin 7 oktyabr hücumlarından sonra işğalçılıq siyasətlərini sürətləndirdiyinə, İordan çayının qərb sahili və Livanla bağlı ilhaq planlarının olduğuna diqqət çəkən Okuyan, “Dünyada Fələstin və Livan xalqından başqa buna qarşı çıxan yoxdur. İsrail də bu susqunluğa ümid edir.”
“Onlar ictimai rəyi boğmaqda uğur qazanırlar;
Avropa Fələstin tərəfdarlarına viza verir və onların Livan və Fələstindən çıxışını asanlaşdırır. TKP-nin baş katibi, "İsrail özünün üstün mövqedə olduğunu düşünür. Trampın prezident seçilməsi İsrail üçün yeni fürsətdir. Tramp açıq şəkildə bəyan edir ki, İsrailə daha çox dəstək verilməlidir və onun kabineti demək olar ki, tamamilə İsrailyönlü şəxslərdən ibarətdir. Yaxın Şərqdə İsrailin ekspansionist siyasətinə qarşı xalqın müqavimətindən başqa heç bir güc yoxdur. Nə Rusiya, nə Çin, nə də Qərb dövlətləri bu vəziyyəti dayandırmaq niyyətində deyillər. Bununla belə, Fələstin və Livandakı müqavimət hərəkatları zənciri qıra biləcək yeganə qüvvə olaraq mövcud olmaqda davam edir. Bu proses xalqın mütəşəkkil mübarizəsindən və həmrəyliyindən asılıdır” deyib.
“Neoliberal siyasət və imperialist müdaxilələr Suriyanı çıxılmaz vəziyyətə salıb”
Okuyan Suriyanın Rusiya, İran, Hizbullahın dəstəyi və Suriya xalqının mübarizəsi ilə cihadçı hücumlarını dayandırdığını, lakin ölkə iqtisadiyyatının pis vəziyyətdə olduğunu ifadə edərək deyib:
“Əsəd administrasiyası Qərblə razılaşmanın yollarını axtarır. Biz Suriyaya imperialist müdaxilələrə, Türkiyənin işğalına və cihadçı qrupları dəstəkləməsinə əvvəldən qarşı çıxmışıq. Ancaq bu münasibət Əsəd hökumətini tərifləmək üçün deyil, Suriyanın bölünməsinə qarşı durduğumuz üçün idi.
Yeni bazarlar axtaran Rusiya və Çin Suriya iqtisadiyyatını yüngülləşdirmək üçün heç nə etmir. Sovetlər keçmişdə belə deyildi. Türkiyədəki nümunələri xatırlayaq. İskəndərun Dəmir-Polad Zavodu, Əliağa Emalı Zavodu kimi nümunələrdə fərqli yanaşma var idi. Sovetlər keçmişdə Türkiyə ilə münasibətlərində Türkiyənin imperializmdən asılılığını azaldacaq nümunələr yaratmağa çalışırdılar. Amma bu gün Rusiya və Çinin Suriya siyasətində belə nümunələr yoxdur”.
“Türkiyə Suriyadakı kürd bölgəsinin də himayəçisi olub-olmayacağına baxır”
“Bu gün Suriyanın birdən çox problemi var” deyən Okuyan, “Suriya bölünüb. Ölkədə kənd təsərrüfatını qarət etdilər, zavodları sökdülər, tarixi yerləri taladılar. Suriyanın kürd problemi var. Kürdləri diqqətdən kənarda qoymaq olmaz, amma digər tərəfdən ABŞ-la əməkdaşlıq edən bölgə var. Bunlar müəyyən mənada mürəkkəb məsələlərdir.
Bəşər Əsəd administrasiyasının bu problemləri həll etmək gücündə olub-olmadığını bilmirəm. İsrailin Suriya ilə bağlı planları var. Xüsusilə orada kürdlərin varlığını nəzərə alaraq addımlar atırlar. Digər tərəfdən, kürd siyasətində bir növ israilizm inkişaf edir.
Mən buna etiraz edirəm. Kürdləri İsraillə müttəfiqliyə görə tənqid edənlər ilk növbədə Fələstinin müdafiəsinə qalxmalı, NATO-ya qarşı çıxmalıdırlar. Amma digər tərəfdən kürd siyasətçilərin İsraillə münasibətlərini görmək lazımdır.
Türkiyənin panikası nədir? O, İsrailin burada kürdlərlə quracağı ittifaqları təhlükə olaraq görür. O, İraqdakı kürd bölgəsi kimi Suriyadakı kürd bölgəsini də qoruya biləcəyini düşünür. Amma bura baxan İsrail də var. Burada maraqlar toqquşa və ya ümumiləşə bilər. Həqiqətin özünü isə zaman göstərəcək."