Trampın BRİKS təhlükəsinə Çinin reaksiyası

Trampın BRİKS ölkələri ilə bağlı açıqlaması Çinin reaksiyasına səbəb olub. Çin ABŞ-ı qlobal iqtisadiyyatı sabitliyi pozmaqda və dolların hökmranlığından geosiyasi silah kimi istifadə etməkdə ittiham edib.

ABŞ-ın 47-ci prezidenti seçilən Donald Trampın BRİKS ölkələrindən ABŞ dollarından ehtiyat valyuta kimi istifadə etmək öhdəliyini istəməsi Çinin reaksiyasına səbəb olub.

Tramp şənbə günü bu ölkələr dollardan imtina etməyə cəhd etsələr, onlara 100 faiz rüsum tətbiq edəcəyini bildirib. “Truth Social” sosial media platformasında verdiyi açıqlamada Respublikaçı lider “BRİKS ölkələri dollardan uzaqlaşmağa çalışarkən bizim yanımızda dayanıb izləməyimiz ideyası bitdi” deyib.

Çin isə ABŞ-ı qlobal iqtisadiyyatı sabitliyi pozmaqda və dolların hökmranlığından geosiyasi silah kimi istifadə etməkdə ittiham edir. Çinin sözçüsü Liu Pengyu Newsweek-ə verdiyi müsahibədə deyib: “ABŞ uzun müddətdir ki, böhranları manipulyasiya etməyə, ABŞ-dakı inflyasiyanı dünyanın digər hissələrinə yaymağa və onu beynəlxalq iqtisadi və maliyyəyə zərər verən geosiyasi alətə çevirməyə çalışır. Bununla da o, sabitliyi və beynəlxalq asayişi pozur. Bu, dolların hegemonluğundan istifadə etmək deməkdir” deyib. Pengyu əlavə edib ki, BRICS iqtisadi əməkdaşlığı və “daha ​​əhatəli” maliyyə sistemini təşviq etməyə davam edəcək.

Əvvəlcə Braziliya, Rusiya, Hindistan, Çin və Cənubi Afrikadan ibarət olan BRİKS alyansı genişlənərək İran, Misir, Efiopiya və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərini əhatə edib.

BRİKS ölkələrinin rəsmiləri keçən ay keçirilən 2024 BRİKS Sammiti də daxil olmaqla, son illərdə keçirilən görüşlərdə beynəlxalq ticarətdə dollardan uzaqlaşma məsələsini müzakirə ediblər.

Bu ideya 2022-ci ildə ABŞ-ın Ukraynadakı müharibəyə görə Rusiyaya qarşı böyük iqtisadi sanksiyalar tətbiq etməyə başlaması ilə geniş vüsət alıb.

Trampın bəyanatı respublikaçıların ABŞ-a qeyri-qanuni immiqrasiya və narkotik qaçaqmalçılığı səbəbindən Meksika və Kanadaya 25 faiz, Çinə isə 10 faiz əlavə gömrük rüsumları tətbiq etmək planlarını açıqlamasından sonra verilib.

Respublikaçı lider öz platformasında deyib: “Biz bu ölkələrdən yeni BRİKS valyutası yaratmayacaqları və güclü ABŞ dollarını əvəz edəcək başqa valyutanı dəstəkləməyəcəkləri barədə öhdəlik gözləyirik. Əks halda onlar 100 faiz tariflərlə üzləşəcək və böyük ABŞ iqtisadiyyatına satışı dayandıracaqlarını gözləyəcəklər."