Sinvar və İsmayıl Haniyədən sonra Həmas necə idarə olunur?

Bir Yəhudi media orqanı Yəhya əs-Sinvar və İsmayıl Həniyənin şəhadətindən sonra Həmas və onun hərbi qanadının necə idarə olunması ilə bağlı xəbər dərc edib.

Ynet xəbər saytı bildirdi ki, hazırda qardaşının hərbi rəhbərlikdə faktiki varisi olan Məhəmməd əl-Sinvarla yanaşı, hərəkatın siyasi işlərini idarə edən beş nəfərlik müvəqqəti komitə var.

Hesabatda Dəmir Qılınclar Döyüşü dövründə və İsmayıl Haniyə kimi tanınmış simaların hədəf alındığı terror hücumlarından sonra HƏMAS tərəfindən 5 nəfərdən ibarət müvəqqəti rəhbərlik komitəsinin yaradıldığı bildirilib.

Bu komitənin üzvləri Xalid Məşəl, Xəlil əl-Həyyə, Zahir Cəbarin, Məhəmməd Dərviş və Nizar Avdullahdır. Təhlükəsizlik baxımından bu adlar ilkin olaraq mediada açıqlanmayıb.

Bundan əlavə, Rəfahda qətlə yetirilən keçmiş Həmas lideri Yəhya əs-Sinvarın qardaşı Məhəmməd əl-Sinvar da HƏMAS daxilində fundamental qərarlar verən adlardan biri kimi göstərilib.

İsrail media orqanının məlumatına görə, Sinvarın öldürülməsindən sonra məmurlar onun canişini seçmək üçün bir araya gəldilər və qərara alındı ​​ki, HƏMAS hakimiyyəti hələlik rəhbər seçkiləri keçirilənə qədər eyni şəkildə davam etsin. Normalda bu seçkilər mart ayında keçirilərdi, lakin onların planlaşdırılan tarixdə baş tutub-tutmayacağı hələlik bəlli deyil. Amma hər halda HƏMAS-ın seçkilər keçirəcəyi zaman onun yeni liderini xaricdəki fiqurlar arasından seçəcəyi gözlənilir.

Bu media mənbəsinə görə, Nizar Abdullah hazırda HƏMAS daxilində ən görkəmli rola malikdir və Qəzza zolağında atəşkəs və əsir mübadiləsinə səbəb olan gizli danışıqlarda əsas rol oynayıb.

Məlumatlı mənbələr Avdullanın pərdəarxası danışıqlarda gizli aktyor olduğunu iddia edir. Xəlil əl-Həyyə Qəzza zolağında HƏMAS lideri kimi təqdim edilir və danışıqlarda hərəkatın əsas fiquru kimi görünür. Buna baxmayaraq, Abdullah de-fakto nümayəndə heyətinin rəhbəri hesab olunur və bu kontekstdə əl-Həyya daha çox hərəkatın media siması kimi təsvir olunur.

Ynet həmçinin Avdullahın HƏMAS-da son dərəcə populyar olduğunu və 2021-ci il seçkilərində Yəhya əs-Sinvarla ikinci tura yüksəldiyini və az fərqlə məğlub edildiyini bildirdi.

Ynet HƏMAS-ın liderlik komitəsinin digər üzvlərini müzakirə etdikdən sonra Məhəmməd əs-Sinvara keçərək onu HƏMAS-ın elit qüvvələrini idarə edən kölgə fiqur kimi təsvir edib və aşağıdakı ifadələrdən istifadə edib:

"Məhəmməd əs-Sinvar HƏMAS-ın hərbi qanadında yüksək mövqeyə malikdir və yerdə komandir kimi xidmət edir. O, hazırda HƏMAS-ın hərbi qanadının yenidən qurulması üzərində işləyir. Onun ən mühüm vəzifələrindən biri hələ də tunellərdə saxlanılan məhbusları qorumaqdır".

Lakin HƏMAS-ın əsl kölgə fiquru və “Qəssamın kölgəsi” kimi tanınan şəxs İzzəddin Həddaddır. O, HƏMAS-ın əsas fiqurlarından biridir və hərəkatın yüksək səviyyəli komandirləri arasındadır.

Həddad “Əqsa tufanı” əməliyyatının səhra komandiri idi. Əməliyyatdan bir gün əvvəl o, briqada komandirlərini gizli şəkildə toplayaraq onlara əməliyyatla bağlı göstərişlər verib. Bu təlimatlarda vurğulanırdı ki, əməliyyatın ilk anlarında mümkün qədər çox İsrail əsgəri əsir götürülərək Qəzza zolağına gətirilməlidir. Bundan əlavə, ələ keçirilən ərazilərin əməliyyat və nəzarətinin tam sənədləşdirilməsi ilə bağlı tapşırıqlar verilib.

Ynet xəbər verir ki, Həddad İsrailin bir neçə sui-qəsd cəhdindən sağ çıxıb, lakin onun komandanlıq vəzifələrində olan iki oğlu son müharibədə həyatını itirib.

Hesabatının sonunda Ynet etiraf edir ki, 17 aylıq müharibədən sonra HƏMAS hələ də Qəzza zolağına nəzarət edir və məruz qaldığı çevrilişlərə və liderlərinə qarşı terror hücumlarına baxmayaraq təşkilati strukturunu qoruyub saxlayır. Qəzza zolağının idarə olunmasını və humanitar yardımların paylanmasını davam etdirdiyi də bildirilir. Qəzzadakı mənbələrə görə, Məhəmməd əs-Sinvar yeni əsgərlərin sürətlə cəlb edilməsi əmrini verib və hazırda HƏMAS-ın Qəzza zolağında ən azı 20 min döyüşçünün olduğu bildirilir.