İsrail, Yunanıstan və Cənubi Kipr Rum Administrasiyasının xarici işlər nazirləri Afinada görüşüblər. Görüşdə Türkiyənin bölgədəki təsiri və Suriyadakı hadisələr müzakirə edilib. Üç ölkə regional təhlükəsizlik və enerji sahəsində əməkdaşlığı gücləndirmək barədə razılığa gəlib.
Şərqi Aralıq dənizinin üçlüyü ötən gün Afinada toplaşıb. İsrailin xarici işlər naziri Gideon Saar, Yunanıstanın xarici işlər naziri Yorgos İerapetritis və Cənubi Kipr Rum Administrasiyası (GCASC) xarici işlər naziri Konstantinos Kombos üçtərəfli danışıqlardan sonra birgə mətbuat konfransı keçiriblər. Konfransda çıxış edən İsrailin xarici işlər naziri Saar üç tərəf arasında iqtisadi əməkdaşlığı artırmaq üçün birlikdə çalışacaqlarını və regional təhlükələrin davam etdiyini bildirib. Suriyadakı yeni administrasiyanı tənqid edən Saar Avropanı “Suriyadakı azlıqları və Türkiyənin bölgədəki siyasətlərini yaxından izləməyə” çağırıb.
Saar X adlı sosial media hesabında da paylaşım edib:
“Bu çətin dövrlərdə İsrail, Yunanıstan və Kipr arasında üçtərəfli forumu yeniləmək çox vacibdir və biz bu gün Afinada bunu etdik. Mən yunan və kiprli həmkarlarım Giorgos Gerapetritis və Konstantinos Kombosa təşəkkür etmək istəyirəm. Biz aylıq üçtərəfli nazirlər məsləhətləşmələri vasitəsilə regional strateji tərəfdaşlığımızı dəstəkləyirik. Eyni halda biz iqtisadi və infrastruktur əməkdaşlığını və qarşıdan gələn liderlər sammiti vasitəsilə gücləndirmək barədə razılığa gəldik. Birlikdə daha təhlükəsiz və firavan region yaradacağıq!”
ARALIQ DƏNİZİNİ BAĞLADILAR
Yunanıstan naziri İerapetritis də Suriyadakı vəziyyətin son dərəcə “problemli” olduğunu və Afinanın mülki şəxslərə qarşı hücumları pislədiyini bildirib. İerapetrit Yunanıstanın Suriyadakı siyasi dəyişikliyi yaxından izlədiyini və bu ölkədəki siyasi dəyişikliyin bütün etnik və dini qrupları əhatə edəcəyinə, beynəlxalq hüquqa hörmətlə yanaşılacağına və xarici təsirlərdən azad olacağına ümid etdiklərini bildirib. Geosiyasi tənlikdə yeganə sabitin coğrafiya olduğuna diqqət çəkən İerapetrit Yunanıstan, Cənubi Kipr Rum Administrasiyası və İsrailin Şərqi Aralıq dənizini Yaxın Şərqlə birləşdirdiyini iddia edib. Yerapetritis ticarət, iqtisadiyyat və dəniz ərazilərinin mühafizəsi kimi mövzularda üçtərəfli əməkdaşlığın artdığını vurğulayaraq, “Biz enerji sahəsində əməkdaşlıq və aramızda olan əlaqələrə böyük əhəmiyyət veririk” deyib. Kipr məsələsinin Yunanıstanın ən mühüm xarici siyasət məsələsi olduğunu ifadə edən Yerapetritis, "Problemlər və parçalanmalarla dolu bir dünyada yeganə həll yolu birlikdir" deyə bildirib.
MÜZAKİRƏNİN MƏRKƏZİ: TÜRKİYƏ
Cənubi Kipr Rum Administrasiyası xarici işlər naziri Kombos görüşdə üçtərəfli əməkdaşlıq və regional inkişaflara diqqət yetirdiklərini ifadə edərək, Suriyadakı hadisələrin hər üç tərəfi narahat etdiyini qeyd edib. Kombos Suriyada dinc, əhatəli bir keçid dövrünə ehtiyac olduğunu vurğulayaraq, "Üçüncü tərəf faktorlarının müdaxiləsi və təsiri olmamalıdır" deyib. Suriyadakı bütün dini və etnik qrupların hüquqlarının qorunması lazım olduğunu bildirən Kombos, “Suriya qonşuları üçün nə qeyri-sabitlik mərkəzi, nə də fanatizm mərkəzi olmamalıdır” deyə əlavə edib. Türkiyəyə üstüörtülü istinad edən Kombos, bölgədəki “revizionist” və “sabitliyi pozan” təsirlərə qarşı sinxronizasiyanın vacibliyini də müzakirə etdiklərini bildirib. Kipr Rum Naziri, “Təhlükəsizlik boşluğundan istifadə edərək atılan birtərəfli hərəkətlərin regional tarazlığa və təhlükəsizliyə zərər verəcəyinə dair ortaq fikrimiz var. “Müzakirəmizin diqqət mərkəzində təhlükəsizlik zəifliklərindən istifadə etmək istəyən revizionist aktyorlara qarşı uyğunluğun təcili ehtiyacı oldu” deyib.
ABŞ - ÜÇLƏRİN İTTİFAQ ÜÇÜN VAKSİN
Digər tərəfdən, Kathimerini qəzeti dünənki nəşrində üçtərəfli görüşlə bağlı bəzi təfərrüatları açıqlayıb. Kipr ilə Yunanıstan arasında çəkilməsi planlaşdırılan sualtı elektrik kabeli layihəsinə İsrailin açıq şəkildə dəstək verdiyi və Təl-Əvivin Afina ilə bir çox sektorlarda əməkdaşlıq etməkdə qərarlı olduğu bildirilib. Qəzetin yazdığına görə, üç nazir iki aydan bir həm işçi, həm də rəhbərlik səviyyəsində görüşlər keçirməyi qarşıya məqsəd qoyublar. Kathimerini, danışıqlarda daha geniş geosiyasi narahatlıqların da müzakirə edildiyini bildirdi və hesabatını belə yekunlaşdırıb:
“Üçlü ittifaq Aralıq dənizinin sabitliyi üçün əhəmiyyətini saxlayır və İsrailin ABŞ ilə strateji əlaqələri ilə daha da güclənir. Üç ölkə Türkiyənin Şərqi Aralıq dənizində artan təsirindən narahatlıqlarını bölüşür və daha sıx diplomatik və təhlükəsizlik koordinasiyasına sadiqliklərini gücləndirirlər. Növbəti yüksək səviyyəli sammitdə birgə strateji təşəbbüslərin daha da müəyyənləşdirilməsi və enerji əməkdaşlığının gündəmin əsas sütunu olaraq qalması gözlənilir”.
MİTSOTAKİS İSRAİLLƏ STRATEJİ MÜTTƏFİQLİYİ VURĞULADI
Yunanıstanın baş naziri Kiriakos Mitsotakis cümə axşamı Afinada İsrailin xarici işlər naziri Gideon Saar ilə görüşərək Yunanıstan, Cənubi Kipr və İsrail arasında üçtərəfli əməkdaşlıq, həmçinin Yunanıstan və İsrail arasında ikitərəfli münasibətləri müzakirə edib.
Yunanıstanın İsraillə strateji müttəfiqliyinə sadiq olduğunu vurğulayan Mitsotakis deyib: “Bu, Şərqi Aralıq dənizində daha çox sabitliyin təmin edilməsi məqsədilə daha da inkişaf etdirilməli olduğuna inandığım tərəfdaşlıqdır və həm də hər iki ölkəyə əhəmiyyətli faydalar gətirə biləcəyinə inandığım bir tərəfdaşlıqdır” deyib.
İsrailin xarici işlər naziri Saar, "Çətinliklərlə dolu bir dövr yaşayırıq və bu vəziyyət əlaqələrimizin əhəmiyyətini daha da artırır" deyə əlavə edib.
İsrail, Yunanıstan və Cənubi Kipr üçlüyünün görüşü Türkiyədə gerçəkləşdi
İsrail, Yunanıstan və Cənubi Kipr Rum Administrasiyasının xarici işlər nazirləri Afinada görüşüblər. Görüşdə Türkiyənin bölgədəki təsiri və Suriyadakı hadisələr müzakirə edilib. Üç ölkə regional təhlükəsizlik və enerji sahəsində əməkdaşlığı gücləndirmək barədə razılığa gəlib.
Şərqi Aralıq dənizinin üçlüyü ötən gün Afinada toplaşıb. İsrailin xarici işlər naziri Gideon Saar, Yunanıstanın xarici işlər naziri Yorgos İerapetritis və Cənubi Kipr Rum Administrasiyası (GCASC) xarici işlər naziri Konstantinos Kombos üçtərəfli danışıqlardan sonra birgə mətbuat konfransı keçiriblər. Konfransda çıxış edən İsrailin xarici işlər naziri Saar üç tərəf arasında iqtisadi əməkdaşlığı artırmaq üçün birlikdə çalışacaqlarını və regional təhlükələrin davam etdiyini bildirib. Suriyadakı yeni administrasiyanı tənqid edən Saar Avropanı “Suriyadakı azlıqları və Türkiyənin bölgədəki siyasətlərini yaxından izləməyə” çağırıb.
Saar X adlı sosial media hesabında da paylaşım edib:
“Bu çətin dövrlərdə İsrail, Yunanıstan və Kipr arasında üçtərəfli forumu yeniləmək çox vacibdir və biz bu gün Afinada bunu etdik. Mən yunan və kiprli həmkarlarım Giorgos Gerapetritis və Konstantinos Kombosa təşəkkür etmək istəyirəm. Biz aylıq üçtərəfli nazirlər məsləhətləşmələri vasitəsilə regional strateji tərəfdaşlığımızı dəstəkləyirik. Eyni halda biz iqtisadi və infrastruktur əməkdaşlığını və qarşıdan gələn liderlər sammiti vasitəsilə gücləndirmək barədə razılığa gəldik. Birlikdə daha təhlükəsiz və firavan region yaradacağıq!”
ARALIQ DƏNİZİNİ BAĞLADILAR
Yunanıstan naziri İerapetritis də Suriyadakı vəziyyətin son dərəcə “problemli” olduğunu və Afinanın mülki şəxslərə qarşı hücumları pislədiyini bildirib. İerapetrit Yunanıstanın Suriyadakı siyasi dəyişikliyi yaxından izlədiyini və bu ölkədəki siyasi dəyişikliyin bütün etnik və dini qrupları əhatə edəcəyinə, beynəlxalq hüquqa hörmətlə yanaşılacağına və xarici təsirlərdən azad olacağına ümid etdiklərini bildirib. Geosiyasi tənlikdə yeganə sabitin coğrafiya olduğuna diqqət çəkən İerapetrit Yunanıstan, Cənubi Kipr Rum Administrasiyası və İsrailin Şərqi Aralıq dənizini Yaxın Şərqlə birləşdirdiyini iddia edib. Yerapetritis ticarət, iqtisadiyyat və dəniz ərazilərinin mühafizəsi kimi mövzularda üçtərəfli əməkdaşlığın artdığını vurğulayaraq, “Biz enerji sahəsində əməkdaşlıq və aramızda olan əlaqələrə böyük əhəmiyyət veririk” deyib. Kipr məsələsinin Yunanıstanın ən mühüm xarici siyasət məsələsi olduğunu ifadə edən Yerapetritis, "Problemlər və parçalanmalarla dolu bir dünyada yeganə həll yolu birlikdir" deyə bildirib.
MÜZAKİRƏNİN MƏRKƏZİ: TÜRKİYƏ
Cənubi Kipr Rum Administrasiyası xarici işlər naziri Kombos görüşdə üçtərəfli əməkdaşlıq və regional inkişaflara diqqət yetirdiklərini ifadə edərək, Suriyadakı hadisələrin hər üç tərəfi narahat etdiyini qeyd edib. Kombos Suriyada dinc, əhatəli bir keçid dövrünə ehtiyac olduğunu vurğulayaraq, "Üçüncü tərəf faktorlarının müdaxiləsi və təsiri olmamalıdır" deyib. Suriyadakı bütün dini və etnik qrupların hüquqlarının qorunması lazım olduğunu bildirən Kombos, “Suriya qonşuları üçün nə qeyri-sabitlik mərkəzi, nə də fanatizm mərkəzi olmamalıdır” deyə əlavə edib. Türkiyəyə üstüörtülü istinad edən Kombos, bölgədəki “revizionist” və “sabitliyi pozan” təsirlərə qarşı sinxronizasiyanın vacibliyini də müzakirə etdiklərini bildirib. Kipr Rum Naziri, “Təhlükəsizlik boşluğundan istifadə edərək atılan birtərəfli hərəkətlərin regional tarazlığa və təhlükəsizliyə zərər verəcəyinə dair ortaq fikrimiz var. “Müzakirəmizin diqqət mərkəzində təhlükəsizlik zəifliklərindən istifadə etmək istəyən revizionist aktyorlara qarşı uyğunluğun təcili ehtiyacı oldu” deyib.
ABŞ - ÜÇLƏRİN İTTİFAQ ÜÇÜN VAKSİN
Digər tərəfdən, Kathimerini qəzeti dünənki nəşrində üçtərəfli görüşlə bağlı bəzi təfərrüatları açıqlayıb. Kipr ilə Yunanıstan arasında çəkilməsi planlaşdırılan sualtı elektrik kabeli layihəsinə İsrailin açıq şəkildə dəstək verdiyi və Təl-Əvivin Afina ilə bir çox sektorlarda əməkdaşlıq etməkdə qərarlı olduğu bildirilib. Qəzetin yazdığına görə, üç nazir iki aydan bir həm işçi, həm də rəhbərlik səviyyəsində görüşlər keçirməyi qarşıya məqsəd qoyublar. Kathimerini, danışıqlarda daha geniş geosiyasi narahatlıqların da müzakirə edildiyini bildirdi və hesabatını belə yekunlaşdırıb:
“Üçlü ittifaq Aralıq dənizinin sabitliyi üçün əhəmiyyətini saxlayır və İsrailin ABŞ ilə strateji əlaqələri ilə daha da güclənir. Üç ölkə Türkiyənin Şərqi Aralıq dənizində artan təsirindən narahatlıqlarını bölüşür və daha sıx diplomatik və təhlükəsizlik koordinasiyasına sadiqliklərini gücləndirirlər. Növbəti yüksək səviyyəli sammitdə birgə strateji təşəbbüslərin daha da müəyyənləşdirilməsi və enerji əməkdaşlığının gündəmin əsas sütunu olaraq qalması gözlənilir”.
MİTSOTAKİS İSRAİLLƏ STRATEJİ MÜTTƏFİQLİYİ VURĞULADI
Yunanıstanın baş naziri Kiriakos Mitsotakis cümə axşamı Afinada İsrailin xarici işlər naziri Gideon Saar ilə görüşərək Yunanıstan, Cənubi Kipr və İsrail arasında üçtərəfli əməkdaşlıq, həmçinin Yunanıstan və İsrail arasında ikitərəfli münasibətləri müzakirə edib.
Yunanıstanın İsraillə strateji müttəfiqliyinə sadiq olduğunu vurğulayan Mitsotakis deyib: “Bu, Şərqi Aralıq dənizində daha çox sabitliyin təmin edilməsi məqsədilə daha da inkişaf etdirilməli olduğuna inandığım tərəfdaşlıqdır və həm də hər iki ölkəyə əhəmiyyətli faydalar gətirə biləcəyinə inandığım bir tərəfdaşlıqdır” deyib.
İsrailin xarici işlər naziri Saar, "Çətinliklərlə dolu bir dövr yaşayırıq və bu vəziyyət əlaqələrimizin əhəmiyyətini daha da artırır" deyə əlavə edib.